Baş ağrısı, gün içerisinde birçok kişide yaygın görülen bir durumdur. Dayanılmaz ve rahatsız edici aralıklarla gerçekleşen baş ağrıları, günlük yaşamınızı zorlaştırabilir. En yaygın olan gerilim tipi baş ağrısı başta olmak üzere çeşitli baş ağrıları da mevcuttur. Küme baş ağrısı, ağrılı bir baş ağrısı türüdür. Bu baş ağrısı grup ve ‘kümeler’ halinde meydana gelirken, migren orta veya şiddetli bir baş ağrısı türünde meydana gelir. Birçok ilaç baş ağrısı semptomlarını hafifletmeyi amaçlasa da bir dizi doğal tedaviler de mevcuttur.
İşte baş ağrınızdan kurtulmanız için evde deneyebileceğiniz 18 doğal ve etkili yöntemler.
1. Su İçin
Yetersiz su alımı baş ağrına neden olur. Araştırmalar, kronik dehidrasyonun gerilim tipi baş ağrısının ve migrenin yaygın bir nedeni olduğunu öne sürüyor ( 1 ).
Neyse ki, içme suyunun susuz kalmış bireylerde baş ağrısı belirtilerini 30 dakika ila 3 saat içinde hafiflettiğini göstermiştir (2).
Dahası, susuz kalmak konsantrasyonu bozup, asabiyete neden olarak semptomları daha da kötüleştirebilir. Dehidrasyon nedeniyle meydana gelen baş ağrılarından kurtulmak için gün içerisinde yeterince su içmeye ve su bakımından zengin yiyecekler yemeye çalışın.
2. Biraz Magnezyum Alın
Magnezyum, kan şekeri kontrolü ve sinir iletimi dahil olmak üzere vücuttaki sayısız işlev için gerekli olan önemli bir mineraldir (3).
İlginç olan, magnezyumun baş ağrıları için güvenli ve etkili bir çare olduğu da saptanmıştır. Araştırmalar, magnezyum eksikliği olan bireylerin, olmayanlara göre migren ve sık sık baş ağrısının yaygın olduğunu göstermektedir. ( 4 ).
Çalışmalar, günde 600 mg oral magnezyum sitrat ile tedavinin, migren baş ağrılarının hem sıklığını, hem de şiddetini azaltmaya yardımcı olduğunu göstermiştir ( 3 , 5 ).
Ancak magnezyum takviyelerini almak, bazı insanlarda ishal gibi sindirim yan etkilerine neden olabilir. Bu yüzden baş ağrısı semptomlarını tedavi ederken daha küçük dozla başlamak en iyisidir.
3. Alkolü Azaltın
Alkollü bir içki içmek çoğu insanda baş ağrısına neden olmasa da, araştırmalar alkolün sık sık baş ağrısı yaşayanların yaklaşık üçte birinde migreni tetikleyebileceğini göstermiştir. ( 6 ).
Alkolün birçok insanda gerginliğe ve küme baş ağrısına neden olduğu da gösterilmiştir ( 7 , 8 ).
Bu bir vazodilatördür. Yani kan damarlarını genişletir ve kanın daha serbestçe akmasına izin verir. Vazodilatasyon bazı kişilerde baş ağrısına neden olabilir. Aslında baş ağrıları, tansiyon ilaçları gibi vazodilatörlerin ortak bir yan etkisidir ( 9 ).
Buna ek olarak, alkol idrar söktürücü görevi görür ve vücudun sık idrara çıkma yoluyla sıvı ve elektrolit kaybetmesine neden olur. Bu sıvı kaybı, baş ağrısına neden olabilecek veya kötüleştirebilecek dehidrasyona yol açabilir. ( 10 ).
4. Yeterli Uyuyun
Uykusuzluk, sağlık açısından birçok yönden zararlıdır, hatta bazı insanlarda baş ağrısına neden olabilir. Örneğin, bir çalışmada gece altı saatten az uyuyanlarla ve daha uzun uyuyanlarla baş ağrısı sıklığı ve şiddeti karşılaştırıldı. Daha az uyuyanların daha sık ve şiddetli baş ağrısı olduğu ortaya çıktı ( 11 ).
Bununla birlikte, çok fazla uyumanın da baş ağrısını tetiklediği gösterilmiştir. Doğru miktarda dinlenmek, doğal baş ağrısını önlemek için önemli hale geldiği ispatlanmıştır ( 12 ).
Uykudan maksimum fayda sağlamak için gece yedi ila dokuz saat uyumayı alışkanlık haline getirin ( 13 ).
5. Histamin Bakımından Yüksek Gıdalardan Kaçının
Histamin, vücutta doğal olarak bulunan; bağışıklık, sindirim ve sinir sistemlerinde rol oynayan bir kimyasaldır ( 14 ).
Ayrıca küf peynirler, mayalanmış gıdalar, bira, şarap, füme balık ve kurutulmuş etler gibi bazı yiyeceklerde bulunur. Çalışmalar, histamin tüketmenin, ona hassas olanlarda migrene neden olabileceğini öne sürüyor. Bazı insanlar, histamini düzgün bir şekilde salgılayamazlar çünkü onu parçalamaktan sorumlu enzimlerin işlevi bozulmuştur ( 15 ).
Histamin açısından zengin yiyecekleri diyetten kesmek, baş ağrısı çeken insanlar için yararlı bir stratejidir ( 16 ).
6. Uçucu Yağları Kullanın
Uçucu yağlar, çeşitli bitkilerden elde edilen aromatik bileşikler içeren oldukça yoğun sıvılardır. Pek çok tedavi edici faydaları vardır ve çoğu zaman topikal olarak kullanılır, ancak bazıları yutulabilir. Nane ve lavanta gibi uçucu yağlar, özellikle baş ağrınız olduğunda size iyi gelebilir.
Şakaklara nane yağı sürmenin gerilim tipi baş ağrılarının semptomlarını azalttığı görülmüştür ( 17 ).
Aynı zamanda, lavanta yağı üst dudağa sürüldüğünde ve solunduğunda migren ağrısına ilişkin semptomları azaltmada oldukça etkilidir ( 18 ).
7. B Kompleks Vitaminlerini Deneyin
B vitaminleri, vücutta birçok önemli rol oynayan suda çözünebilen bir mikro besin grubudur. Örneğin, sinir iletisi sentezine katkıda bulunurlar ve yiyeceğin enerjiye dönüştürülmesine yardımcı olurlar ( 19 ).
Bazı B vitaminlerinin baş ağrısına karşı koruyucu etkisi olabilir. Birkaç çalışma, B vitamini takviyelerinin riboflavin (B2), folat, B12 ve piridoksinin (B6) baş ağrısı semptomlarını azaltabileceğini göstermiştir ( 20 , 21, 22 ).
B kompleks vitaminleri, sekiz B vitamininin tamamını içerir ve baş ağrısı semptomlarını doğal olarak tedavi etmenin güvenli ve uygun maliyetli bir yoludur. Suda çözündükleri ve fazlalıkları idrar yoluyla attıkları için düzenli olarak alınmasının güvenli olduğu kabul edilir ( 23 ).
8. Ağrıyı Soğuk Kompres ile Yatıştırın
Soğuk kompres uygulamak baş ağrısı semptomlarınızı azaltmaya yardımcı olabilir. Boyun veya baş bölgesine soğuk veya donmuş kompres uygulamak iltihabı azaltır, sinir iletimini yavaşlatır ve kan damarlarını daraltır, bunların tümü baş ağrısını azaltmaya yardımcı olur. ( 24 ).
28 kadında yapılan bir çalışmada, başınıza soğuk jel paketi ile kompres yapmak, migren ağrılarını önemli ölçüde azalttığı gözlemlenmiştir ( 25 ).
Soğuk kompres yapmak için su geçirmez bir torbayı buzla doldurun ve yumuşak bir havluya sarın. Baş ağrısını gidermek için kompresi boynun arkasına, kafanıza veya şakaklarınıza uygulayın.
9. Koenzim Q10 Almayı Düşünün
Koenzim Q10 (CoQ10), besinleri enerjiye dönüştürmeye yardımcı olan ve güçlü bir antioksidan görevi gören, vücut tarafından doğal olarak üretilen bir maddedir ( 26 ).
Çalışmalar, Q10 takviyeleri almanın baş ağrılarını tedavi etmenin etkili ve doğal bir yolu olabileceğini öne sürmektedir. Örneğin, 80 kişide yapılan bir çalışmaya göre, günde 100 mg CoQ10 takviyesi almanın migren ağrısını ve şiddetini azalttığını gösterdi ( 27 ).
Sık migren yaşayan 42 kişiyi içeren bir başka çalışma, gün içerisinde 100 mg CoQ10 dozunun migren sıklığı, mide bulantısı gibi migrenle ilişkili semptomları azaltmaya yardımcı olduğu görülmüştür ( 28 ).
10. Eliminasyon Diyeti Uygulayın
Araştırmalar, bazı insanlarda yiyeceklerin baş ağrısını tetiklediğini öne sürüyor. Belirli bir yiyeceğin, baş ağrısına neden olup olmadığını anlamak için baş ağrısı semptomlarınızla alakalı yiyecekleri ortadan kaldıran bir eliminasyon diyeti uygulamalısınız. Bayat peynir, alkol, çikolata, turunçgiller ve kahve migren ağrılarına en sık neden olan besinler arasında yer alır ( 29 ).
Küçük bir çalışma ile 12 haftalık bir eliminasyon diyetini uygulayan migren hastası olan insanların sayısının azaldığı gözlemlenmiştir. Bu etkiler dört haftalık süreçte görüldü ( 30 ).
11. Kafeinli Çay veya Kahve İçin
Baş ağrınız olduğunda çay veya kahve gibi kafein içeren içecekleri yudumlamak sizi rahatlatabilir. Kafein ruh halinizi iyileştirir, uyanık kalmanızı sağlar ve kan damarlarınızı daraltır, bunların tümü baş ağrısı semptomları üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir ( 31 ).
Ayrıca ibuprofen ve asetaminofen gibi baş ağrılarını tedavi etmek için kullanılan ilaçların etkisini artırmaya yardımcı olur (32).
Bununla birlikte kişi düzenli olarak kafein tükettikten sonra aniden keserse, kafein yoksunluğu baş ağrısına tekrar neden olabilir. Bu nedenle sık sık baş ağrısı çeken kişiler kafein alımına dikkat etmelidir ( 33 ).
12. Akupunkturu Deneyin
Akupunktur, vücuttaki belirli noktaları uyarmak için cilde ince iğneler sokan bir tür geleneksel Çin tıbbı tekniğidir ( 34 ).
Bu uygulama, birçok çalışmada baş ağrısı semptomlarında azalma ile ilişkilendirilmiştir. 4.400’den fazla kişiyi içeren 22 çalışmanın gözden geçirilmesi, akupunkturun yaygın migren ilaçları kadar etkili olduğu bulundu ( 35 ).
13. Yoga ile Rahatlayın
Yoga yapmak; stresi azaltmanız, vücudunuzun esnekliğini artırmanız, ağrınızı dindirip yaşam kalitenizi arttırmanız için mükemmel bir yoldur ( 36 ).
Baş ağrınızın şiddetini ve sıklığını azaltmaya da yardımcı olur. Bir çalışma, yoga terapisinin 60 kronik migren hastası üzerindeki etkisini araştırdı. Yoga terapisi ve geleneksel bakım alanlar, sadece geleneksel bakım alanlara göre baş ağrı sıklıkları ve şiddeti daha az olduğu görüldü ( 37 ).
Bir başka çalışmada ise üç ay boyunca yoga yapan kişilerin, yapmayanlara göre baş ağrısı sıklığında ve şiddetinde önemli derecede azalma olduğu görüldü ( 38 ).
Migren Ağrınızı Dindirmek için Yoga Pozisyonları:
14. Ağır Kokulardan Kaçının
Parfüm veya temizlik ürünlerinden gelen ağır kokular, bazı kişilerde baş ağrısına neden olabilir.
Migren ya da gerilim tipi baş ağrısı yaşayan 400 kişiyi içeren bir araştırmada, ağır kokuların özellikle parfümlerin baş ağrısını tetiklediği ortaya konulmuştur (39).
Kokulara karşı aşırı duyarlı olanlara ozmofobi denir ve bu migren hastalarında yaygın olarak görülür ( 40 ).
Kokulara karşı duyarlıysanız parfümden, sigara dumanından veya ağır kokulu gıdalardan uzak durmanız migren olma ihtimalinizi azaltmaya yardımcı olur ( 41 ).
15. Bitkisel İlaçları Deneyin
Koyungözü ve öksürük otu gibi bazı şifalı bitkiler baş ağrısı semptomlarınızı azaltır. Koyungözü, antiinflamatuar özelliğe sahip çiçekli bir bitkidir.
Bazı çalışmalar, ateşli ot takviyelerinin günde 50-150 mg dozlarında alınmasının baş ağrısı sıklığını azaltabileceğini söylüyor. Bununla birlikte, diğer çalışmalar pek bir fayda bulamadı ( 42 ).
Öksürük otu kökü, Almanya’ya özgü, uzun ömürlü bir bodur ağaçtan gelir ve koyungözü gibi antiinflamatuar etkiye sahiptir. (Koyungözü: Koyungözü, papatyagiller familyasından Avrupa kökenli, yaygın bir çayır papatyası türü.) Çeşitli çalışmalar, 50-150 mg’lık dozlarda öksürük otu almanın hem yetişkinlerde hem de çocuklarda baş ağrısı semptomlarını azalttığını göstermiştir ( 43 ).
Koyungözü, önerilen miktarlarda alındığında genellikle güvenli olarak kabul edilir. Bununla birlikte öksürük otunun saflaştırılmamış şekli karaciğer hasarına neden olabileceğinden ve uzun süreli kullanımının etkileri bilinmediğinden dikkatli kullanılması tavsiye edilir ( 44 , 45 ).
16. Nitrat ve Nitritten Kaçının
Nitratlar ve nitritler, sosis, sosisli sandviç ve pastırma gibi işlenmiş gıdaların bakteri üretmesini önleyip onları taze tutmak için eklenen gıda koruyuculardır. Bunları içeren yiyeceklerin bazı insanlarda baş ağrısını tetiklediği gözlemlenmiştir ( 46 ).
Nitritler, kan damarlarının genişlemesine neden olarak baş ağrısını tetikleyebilir. Nitritleri tüketmemeniz için diyetinizdeki işlenmiş et miktarını sınırlayın ve mümkün olduğunca nitrat ve nitrit içermeyen ürünleri tüketin.
17. Biraz Zencefil Çayı İçin
Zencefil kökü, antioksidan ve antienflamatuvar (iltihap ilacı) gibi maddeler dahil olmak üzere birçok faydalı bileşik içerir ( 47 ).
Kronik migreni olan 100 kişide yapılan bir araştırmada, 250 mg zencefil tozunun migren ağrısını azaltmada geleneksel baş ağrısı ilacı olan sumatriptan kadar etkili olduğunu buldu ( 48 ).
Dahası zencefil, şiddetli baş ağrısı ile ilişkili semptom olan mide bulantısı ve kusmayı azaltmaya yardımcı olur. Zencefil tozunu kapsül şeklinde alabilir veya taze zencefil kökü ile etkili bir çay yapabilirsiniz ( 49 ).
İlginizi çekebilir: Mide Bulantısı Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey
18. Biraz Egzersiz Yapın
Baş ağrısı sıklığını ve şiddetini azaltmanın en basit yollarından biri fiziksel aktiviteler yapmaktır. Örneğin, 91 kişide yapılan bir çalışmada, haftada üç kez 40 dakikalık kapalı alanda bisiklet sürmenin baş ağrısı sıklığını azaltmanın gevşeme tekniklerinden daha etkili olduğu bulundu ( 50 )
92.000’den fazla kişiyi içeren bir başka çalışmada, düşük fiziksel aktivite seviyesinin, artan baş ağrısı riskiyle açıkça ilişkili olduğunu gözlemlendi ( 51 )
Aktivite seviyenizi artırmanın birçok yolu vardır ancak en kolay yöntemlerden biri de gün boyunca attığınız adımların miktarını artırmaktır.
Son Olarak
Çoğu insan genelde baş ağrısından olumsuz etkilenir ve bu doğal ve etkili tedavi seçenekleri bulmayı önemli kılar. Yoga, takviyeler, uçucu yağlar ve diyet değişiklikleri, baş ağrısı semptomlarını azaltmanın doğal, güvenli ve etkili yollarıdır. Genellikle ilaç gibi geleneksel yöntemler gerekli olsa bile daha bütünsel bir yaklaşım arıyorsanız, baş ağrınızı önlemenin ve tedavi etmenin birçok etkili yolu vardır.
Fatime ABİK
Baş ağrısı için bu makaleyi de okuyabilirsiniz: Baş Ağrısına Ne İyi Gelir. Evde Hızlıca Rahatlamanız için 9 Basit İpucu!
İlginizi çekebilir: Mide Ekşimesi ve Reflü Doğal Yollarla Nasıl Geçer? 14 Bilimsel Yolu!
Yorumlar 22