En İyi Matematikçiler

Matematikçiler örüntüleri araştırır ve bunları yeni konjektürler formüle etmekte kullanırlar. Bu konjektürlerin doğruluğunu veya yanlışlığını matematiksel ispat yoluyla çözmeye çalışırlar. (Konjektür, çoğunlukla yetersiz zeminlere dayanılarak gerçek, doğru, hilesiz olduğu farz edilen bir önermelere verilen ad.) Matematiksel yapılar gerçek fenomenleri iyi modelize ettiklerinde matematiksel düşünce doğa hakkında tahmin yürütmemizi ve onun iç yüzünü anlamamızı sağlayabilir. İşte en popüler matematikçiler veya diğer tabiriyle, geçmişten günümüze matematiğe katkıda bulunan matematikçi bilim insanları listesi. Listemiz soyada göre alfabetik sıralanmıştır.

En İyi Matematikçiler:

İbn-i Heysem (Alhazen) c. 965 – c. 1040.

İbn-i Heysem, matematikçi, astronom ve İslam Altın Çağı önemli fizikçilerinden biri. “Modern optiğin babası” olarak da anılır. Herhangi bir integral gücün toplamını ve dolayısıyla bir paraboloidin hacmini bulmak için genel bir yöntem keşfetti; kavisli yüzeylerden ışığın yansıması ile ilgili ‘Alhazen problemini’ çözdü. (Alhazen’in bilardo problemi olarak da bilinen Alhazen problemi, ilk olarak MS 150’de Ptolemy tarafından formüle edilen geometrik optikte matematiksel bir sorundur. )

Arşimet c. MÖ 287 – MÖ 212.

Mekanik ve hidrostatik bilimlerini kurdu, pi tam olarak hesapladı, üsler yasasını tasarladı, yeni geometrik kanıtlar oluşturdu. Çok sayıda ustaca mekanik cihaz icat etti ve daha fazlasını yaptı.

Daniel Bernoulli 1700 – 1782.

İsviçreli matematikçi ve fizikçidir. Bernoulli ailesindeki ünlü matematikçilerdendir. Uçak kanatlarının kaldırma kuvvetini nasıl oluşturduğunu açıklayan Bernoulli Etkisini keşfetti ; Sıcaklık olgusunu gazlardaki parçacık hızlarıyla ilişkilendiren kinetik bir teori formüle etti; risk teorisinde büyük keşifler yaptı.

Brahmagupta 597 – 668.

Hint matematikçi ve gökbilimci Brahmagupta, Sıfırı sayı olarak belirledi ve matematiksel özelliklerini tanımladı; ikinci dereceden denklemleri çözmenin formülünü keşfetti.

René Descartes 1596 – 1650.

Büyük filozoflardan biri; bilimsel yöntemde şüpheciliğin savunucusu; analitik geometrinin bağımsız kuruluşunu da içeren yeni matematiksel fikirlerin yaratıcısı. Kartezyen koordinat sistemi ismini Descartes’ten alır.

Diophantus c. 210 – c. MS 295.

Diophantus, Yunan matematikçi. Cebirin babası olarak bilinen; büyük eseri Arithmetika ‘da yüzlerce cebirsel denklem çözdü ; Cebirsel gösterimi ve sembolizmi ilk kullananlardan. Değişkenleri sadece tamsayılar olan ve kendi adını taşıyan Diophantus Polinom Denklemleri’yle de bilinir.

Eratosthenes (Eratosten) c. MÖ 276 – yak. MÖ 194.

Yunan matematikçi , coğrafyacı, astronom ve filozoftur. 2500 yıl önce Dünya’nın büyüklüğü doğru bir şekilde hesaplandı; coğrafya bilimini kurdu; ve ünlü asal sayı kalburunu tasarladı. (Eratosten kalburu: belirli bir tamsayıya kadar yer alan asal sayıların bulunması için kullanılan bir yöntemdir. )

Öklid c. 325 – c. MÖ 270.

Tarihin en ünlü ve en çok yayınlanmış matematik çalışması olan Öklid’in Elemanları; Bir başka harika çalışma olan Optik , ışığın davranışını geometrik ilkeler kullanarak açıkladı. İki bin yıldan fazla bir süredir sanatsal perspektifin temeli, astronomik yöntemler ve navigasyon yöntemleri.

Evdoksus (Eudoxus) c. 400 – c. MÖ 347.

Evrenin ilk matematiksel modelini oluşturarak, fiziksel gerçekliği daha soyut bir şeye dönüştürerek, evreni inceleyebileceğimiz yeni bir bakış açısı sunarak matematiksel astronomiyi kurdu. Ayrıca, takımyıldızların tanımlanmasına katkıda bulundu.

Leonhard Euler 1707 – 1783.

Euler 18. yüzyılın en önemli ve tüm zamanların önde gelen matematikçilerinden biridir. 1730 ile 1780 yılları arasında matematik ve fizik bilimlerindeki toplam araştırma çalışmalarının şaşırtıcı bir kısmı yalnızca Euler tarafından gerçekleştirildi. Euler ikinci dereceden evrikliği keşfetti. Ayrıca mükemmel sayıların bile Euclid (Öklid) formunda olması gerektiğini ispatladı.

Pierre de Fermat 1607 – 1665.

Analitik geometri ve olasılık teorisi disiplinlerini birlikte kurdu ve kalkülüsün icadında önemli bir oyuncuydu. Fermat’ta ünlü son teoreminden daha fazlası var. (Kalkülüs, matematiğin bir alt dalı olan matematiksel analizin giriş kısmıdır. )

Ronald Fisher 1890 – 1962.

Deneysel tasarım icat etti; istatistiksel varyans kavramını tasarladı. Doğal seçilim yoluyla evrimi, popülasyon genetiğinin yeni alanını tanımlayan Mendel’in kalıtım kuralları ile birleştirdi.

Carl Friedrich Gauss 1777 – 1855.

Tüm matematiğin son ustası Gauss, sayı teorisinde devrim yaptı. Ayrıca en küçük kareler yöntemini ve hızlı Fourier dönüşümünü icat etti. Fiziksel bilimlere yaptığı derin katkılar arasında Gauss Yasası ve Gauss’un Manyetizma Yasası bulunmaktadır.

Sophie Germain (Marie-Sophie Germain) 1776 – 1831.

Erkek gibi davranan kendi kendini eğitmiş matematikçi. Esneklik teorisini geliştirdi ve Fermat’ın son teoremini kanıtlamak için kişisel programında önemli ilerleme kaydetti.

Willard Gibbs 1839 – 1903.

Gibbs vektör analizini icat etti ve modern istatistiksel mekanik ve kimyasal termodinamik bilimlerini kurdu.

Thomas Harriot c. 1560 – 1621

Hariot veya Heriot’ da denilen Thomas Harriot, İngiliz astronom , matematikçi , Etnograf ve çevirmen. Tarihte bir teleskopla gözlemledikten sonra göksel bir cismi haritalandıran ilk kişi. Harriot, Ay’ın çizimini Galileo Galilei’den dört ay önce 26 Temmuz 1609’da bir teleskopla yapan ilk kişiydi.

David Hilbert 1862 – 1943.

23 problemiyle tanınan Hilbert, matematiği yeni zirvelere taşıdı. Öklid’in 2000 yıl öncesine dayanan aksiyomlarının yerini alarak 2B ve 3B geometrinin birleşmesine izin verdi. Şimdi ileri fizik biliminde gerekli olan Hilbert Uzayı’nı oluşturdu. (Hilbert uzayı, Öklid uzayını nicem mekaniğiyle uyumlu biçime dönüştüren soyut vektör uzayı’dır.)

Hipparkos (Hipparchus) c. MÖ 190 – yak. MÖ 120.

Antik çağın en büyük bilim insanlarından biri: Trigonometrinin matematiksel disiplinini kurdu; dünya-ay mesafesini doğru bir şekilde ölçtü; ekinoksların devinimini keşfetti; 850’den fazla yıldızın konumlarını ve büyüklüklerini belgeledi; onun kombinatorik çalışması 1870’e kadar eşsizdi.

Grace Hopper 1906 – 1992.

Elektronik bilgisayarların öncüsü. İlk derleyiciyi icat etti ve yirminci yüzyılın en yaygın kullanılan bilgisayar dili olan COBOL’un baş mimarı oldu.

Hypatia c. MS 370 – 415.

İlk kadın matematikçidir. Geç klasik antik çağın en seçkin matematikçilerinden biri; matematik ve astronomi öğretmek dünyanın dört bir yanını seyahat etti. Hypatia, kendi yaşamı boyunca büyük bir öğretmen ve bilge bir danışman olarak ünlenmiştir. Hypatia, linç edilerek öldürüldü. Hypatia’nın öldürülmesi karanlık çağların gelişinin sinyalini verdi.

Ömer Hayyam (Omar Hayyam) 1048 – 1131.

Bir şair, filozof ve bilim insanı olan Hayyam, bir yılın uzunluğunu şimdiye kadarki en doğru değere göre hesapladı. Ayrıca konik kesitlerin kesişimlerinin kübik denklemlerin geometrik çözümlerini elde etmek için nasıl kullanılabileceğini gösterdi.

Johannes Kepler 1571 – 1630.

Güneş sisteminin gezegenlerinin eliptik yolları izlediğini keşfetti; yeryüzündeki gelgitler esas olarak aydan kaynaklandığını gösterdi; logaritmaların nasıl çalıştığını kanıtladı; ışık yoğunluğunun ters kare yasasını keşfetti; onun gezegensel hareket yasaları, Newton’u çekim yasasına götürdü.

Joseph-Louis Lagrange 1736 – 1813.

Varyasyonlar hesabının temel kurucusu; türev kelimesini icat etti; ∂ gösterimini tanıttı ve ilk kısmi diferansiyel denklemleri yarattı; grup teorisinin kurucusuydu.

Ada Lovelace 1815 – 1852.

Bilgisayar biliminin anası; yayınlanan ilk bilgisayar programına katkıda bulundu; bilgisayarların matematiksel hesaplamalardan daha fazlasını yapabileceğini gören ilk kişiydi, alfabe notalarının ve harflerinin bilgisayarlar tarafından manipüle edilmek üzere sayılara dönüştürülebileceğini fark etti.

Isaac Newton 1643’ten 1727’ye

Evrensel çekim yasası ve hareket yasaları ile doğa anlayışımızı derinden değiştirdi; fizik bilimlerine hakim olan matematik alanı olan kalkülüsü icat etti; iki terimli teoremi genelleştirdi; ilk yansıtıcı teleskopu yaptı; Güneş ışığının gökkuşağının tüm renklerinden yapıldığını gösterdi.

Emmy Noether 1882 – 1935.

Muhtemelen tarihteki en büyük kadın matematikçi olan Noether’in teoremi, evrenimizin temel bir özelliğini ortaya çıkardı – her koruma yasası için bir değişmezlik vardır. Soyut cebir alanındaki kurucu çalışması matematikte devrim yarattı.

William Oughtred 1574 – 1660.

Hesaplama hızlarında bir artış yaratan ve bilimsel ilerlemeyi hızlandıran hesap cetvelini icat etti; tanıdık çarpma × işaretini tanıttı.

Henri Poincaré 1854 – 1912.

Fransız matematikçi ve fizikçi. Kaosun ilk matematiksel tanımı; temel cebirsel topoloji; Lorentz dönüşümlerinin modern biçimini verdi; ünlü Poincaré hipotezinin oluşturucusu. 17 Temmuz 1912 yılında emboli nedeniyle hayatını kaybetmiştir.

Proklos (Proclus) 412 – 485 AD.

Öklid’in meşhur problemli paralel postülatı’nın alternatif bir ifadesini üretti: Proclus’ın versiyonu, 1846’da John Playfair tarafından yeniden ilan edildikten sonra Playfair Aksiyomu olarak tanındı.

Pisagor c. MÖ 570 – MÖ 497.

Pisagorcular, evrenin matematik kullanılarak inşa edildiğine ve her şeyin sayılarla tanımlanabileceğine inanıyorlardı. Matematik ve müzik arasında bir bağlantı kurdular; Pisagor’un teoremini kanıtladı; irrasyonel sayıları keşfetti; ve Platonik cisimleri keşfetti.

Srinivasa Ramanujan 1887 – 1920.

Büyük ölçüde kendi kendini yetiştiren bir matematikçi, sayı teorisini binlerce yeni kimlik, denklem ve teoremle zenginleştirdi.

Bernhard Riemann 1826 – 1866.

Georg Friedrich Bernhard Riemann, Analiz ve diferansiyel geometri dalında çok önemli katkıları olan Alman matematikçidir. Einstein’ın genel görelilik teorisinin gelişmesinde önemli bir rol almıştır. İntegralin ilk titiz tanımını sağladı; Riemann hipotezi matematikteki en ünlü çözülmemiş problem haline geldi.

Niccolo Tartaglia 1500 – 1557.

İtalyan matematikçi, mühendis, araştırmacı ve muhasebeci idi. Modern balistik bilimini kurdu; Aristoteles ‘in havanın hareketi sürdürdüğü iddiasını çürüttü; kübik denklemler için genel çözümler sağladı.

Thales (Miletli Thales) c. MÖ 624 – yak. MÖ 546

Tarihteki ilk bilim insanı olan Thales, dünyanın işleyişini açıklamak için doğada kalıplar aradı. Batıl inançları bilimle değiştirdi. Geometride yeni sonuçlar bulmak için tümdengelimli mantığı kullanan ilk kişiydi.

İskenderiyeli Theon c. 335 – c. MS 405.

Theon İskenderiye, Mısır’da yaşamış Yunan bilgin ve matematikçidir. Hypatia’nın babası; Theon Öklid Elementleri üzerine eklemeler ve düzenlemeler yaptı. Theon, Öklid’in bazı ispatlarını basitleştirdi ve Elementlere kendi ispatlarını ekledi.

John Wallis 1616 – 1703.

John Wallis, sonsuz küçük hesabın gelişimi için kısmi kredi verilen bir İngiliz din adamı ve matematikçiydi. Sonsuzluk ∞ sembolünü tanıttı ; sayı doğrusunu hem pozitif hem de negatif sayılarla kullanan ilk kişi; cebir şampiyonu; momentumun korunumu kavramını keşfetti.