Çok Fazla Tuz Yemek Bağışıklık Hücrelerine Zarar Verebilir

Live Science sitesinde daha önce yayımlanan bir yazıda da bahsedildiği gibi, yüksek tansiyon, yüksek felç riski, kalp yetmezliği, osteoporoz, mide kanseri ve böbrek hastalığı dahil olmak üzere vücuttaki birçok farklı sorun ile aşırı sodyum tüketimi arasında bir bağ bulunduğu düşünülmektedir. Yeni bir araştırmaya göre, çok fazla tuz tüketmek, bağışıklık sistemi hücrelerinin üretebileceği enerji miktarını azaltarak normal çalışmalarını engellemelerine sebep olabilir.

Bu araştırmanın ortak yazarlarından Belçika’daki Hasselt Üniversitesi’nde doçent olan Markus Kleinewietfeld yaptığı açıklamada, “Elbette ilk düşündüğünüz şey kardiyovasküler risktir” dedi. “Ancak birçok çalışma, tuzun bağışıklık hücrelerini çeşitli şekillerde etkileyebileceğini göstermiştir.” Uzun süreli yüksek tuz konsantrasyonuna maruz kalan bağışıklık hücrelerinde gerçekleşen bozulmalar, bağışıklığı olumsuz etkileyebilir.

Bu yüzden de, tuz, inflamatuar veya otoimmün hastalıklarını tetikleme potansiyeli bulundurmaktadır, diye de ekledi. Birkaç yıl önce, Almanya’da bir grup araştırmacı, kandaki yüksek tuz konsantrasyonlarının, monositler olarak bilinen bir grup bağışıklık sistemi hücresinin işleyişini doğrudan etkileyebileceğini keşfettiler. Bu yeni çalışmada ise, Kleinewietfeld ve meslektaşları, yüksek tuz konsantrasyonun monositleri nasıl etkileyebildiğini anlayabilmek için bir dizi deney yaptılar.

İlk olarak, fare ve insan monositlerini kullanarak laboratuvarda bu bağlantıyı mercek altına aldılar. Yüksek tuz konsantrasyonlarına maruz kaldıktan sonraki üç saat içinde, bağışıklık hücrelerinin daha az enerji veya adenosin trifosfat (ATP) ürettiğini keşfettiler.

Açıklamaya göre, hücrelerin enerji santralleri olan mitokondri, bir dizi biyokimyasal reaksiyon kullanarak gıdalarda bulunan enerjiden ATP üretir. ATP daha sonra kasları güçlendirmek veya metabolizmayı düzenlemek gibi birçok farklı hücresel süreci besler. Bu yeni çalışmada ise, yüksek tuz konsantrasyonlarının, ATP üretimini sağlayan zincir reaksiyonundaki kompleks II olarak bilinen bir grup enzimi inhibe ettiği ve mitokondrinin ATP üretimini azalttığı keşfedildi. Daha az ATP (daha az enerji) ile monositler anormal görünümlü fagositlere özelleştiği gözlemlendi.

Araştırmacılar, bu olağandışı fagositlerin enfeksiyonlarla mücadelede daha etkili olduğunu buldular. Yine de, bunun iyi bir anlama gelmeyebileceğine değinen araştırmacılar, artan bir bağışıklık tepkisinin vücutta daha fazla iltihaplanmaya yol açabileceğini ve bunun da kalp hastalığı riskini artırabileceğini söylüyorlar.

Araştırmanın devamında ise insan üzerinde birden fazla deney yapıldı. Bunlardan birinde sağlıklı olan erkek katılımcılar, önerilen miktarın yaklaşık üç katı olan 6.000 miligramlık günlük tuz takviyesi tabletlerini iki hafta boyunca aldılar. Bir diğer deneyde, bir grup katılımcı İtalyan restoranından bir bütün pizza yedi. 10.000 mg tuz içeren pizzayı yedikten sonra katılımcıların mitokondrilerinin daha az enerji ürettiğini buldular. Pizzayı yedikten sekiz saat sonra, katılımcılara yapılan kan testleri, mitokondrilerinin tekrar normal şekilde çalıştığını gösterdi. Kısacası, tuzun yarattığı bu etki uzun süreli değildi.

Helmholtz Derneği’ndeki Max Delbrück Moleküler Tıp Merkezi’nde ve Berlin’deki Deneysel ve Klinik Araştırma Merkezi’nde profesör olan Dominik Müller, “Bu iyi bir şey. Uzun süreli bir rahatsızlık olsaydı, hücrelerin uzun süre yeterli enerji alamamasından endişelenirdik.” dedi.

Yine de, açıklamaya göre, bir kişinin diyeti sürekli olarak yüksek tuz içeriyorsa, mitokondrinin uzun vadede etkilenip etkilenmediği henüz belli değil. Araştırmacılar, vücuttaki hemen hemen her hücrede mitokondri bulunduğundan, tuzun diğer hücreleri etkileyip etkilemediğini anlamayı umuyorlar.

Çeviri Referansı

Saplakoglu, Y. (2021, Mayıs 5). Eating too much salt could mess with your immune cells. Live Science. Retrieved Temmuz 5, 2021