Emtia nedir diye soracak olursak, emtia borsasında alınan veya satılan fiziksel üründür. Emtia sert ve yumuşak olarak ikiye ayrılır. Yağ, altın, kauçuk ya da maden ile çıkartılan kaynaklara sert emtia denir. Yumuşak emtialar ise kahve, buğday veya mısır gibi ürünlerdir. Borsada en çok işlenen emtiaların dünya çapında elliye yakın borsası bulunmakla beraber sağlam piyasaları bulunur.
Emtia ticareti nasıl işler?
Yatırımcılar emtiaları borsada vadeli işlem sözleşmeleri aracılığıyla alır veya satar. Vadeli işlem sözleşmeleriyle fiyatlar aylar öncesinden belirlenir ve işlem yapılan borsalar emtianın adetini ve minimum kalite standardını belirler. Örneğin Londra Emtia Borsası bir buğday sözleşmesi için en az 5000 buşel (İngiliz hacim birimi olup yaklaşık 35 litreye tekabül etmektedir.) şart koşabilir. Ayrıca borsa sözleşmenin yerine getirilebilmesi için hangi kalite buğdayın verilmesi gerektiğini de belirtebilir. Bu sayede belirtilen kalite ve kriterleri karşılayan buğdaylar, nerede yetiştirildiği veya kalitede ki ufak değişiklikler fark etmeksizin aynı fiyata satılır.
Fiziksel emtia piyasalarında fiziksel emtialar alınıp satılabilir. Bir mısır gevreği üreticisi vadeli işlem sözleşmesi aracılığıyla aylar sonra teslim edilecek mısırı satın alabilir. Bu şekilde vadeli işlem sözleşmesi aracılığıyla almak müşteriyi mısırın anlaşılan fiyattan daha fazla piyasa değeri olması durumuna karşı korur. Böyle bir kesinlik iki tarafında güvenle plan yapmasına ve bütçe ayarlamasına izin verir. Yine de çoğu emtia taciri malları fiziksel olarak satın almaz. Emtia borsacılar veya tacirleri emtia üzerinde finansal olarak işlem yaparlar. Bu işlemler sanal ticaret platformları aracılığıyla yapılabilir. Emtialar ayrıca bahisler ya da kur farkı sözleşmeleriyle de işlem görebilir.
En çok borsası olan emtialar
En çok borsaya sahip olan emtialardan bazıları ham petrol, doğalgaz, altın ve gümüştür. Diğer emtialar ise ısıtma yağı, şeker, mısır, kahve, buğday ve soya fasulyesidir.
En aktif olarak borsada işlem gören emtia piyasanın gidişatına göre değişebilir. Örneğin aşırı uçucu petrol piyasası spekülatörlerin daha çok ilgisini çekebilir. Bu hem işlem hacmini hem de açık pozisyonu arttırır.
- İşlem hacmi işlem gören sözleşmelerin toplamına denir.
- Açık pozisyon ise piyasada uzun ve kısa açık pozisyonların toplam sayısına denir.
İşlem hacmi çok olan emtialar genellikle borsada en çok işlem görenlerdir. Düşük hacimli emtia piyasalarında çok fazla fiyat dalgalanması olabilir.
Emtialar nasıl alınır veya satılır
Çevrimiçi bir hesap kurarak emtia ticareti brokerları aracılığıyla emtia alınabilir veya satılabilir. Bunun yanı sıra sabit fiyatta ve tarihte alım veya satım zorunluluğu oluşturduğu için vadeli işlem sözleşmeleri ile doğrudan yatırım da yapılabilir. Vadeli işlem sözleşmeleri ile satın alım yapmak yatırımcıya kur dalgalanmalardan etkilenmeden adet ve fiyatı sabitlemesine imkan tanır.
Üstte belirtildiği gibi emtialar ayrıca çizgi bahisler ya da kur farkı sözleşmeleriyle de işlem görebilir. Çizgi bahis veya kur farkı sözleşmeleriyle herhangi bir dayanak varlık mülkiyeti alınmaz. Onun yerine işlem yapılan emtianın piyasada fiyatı artacak mı yoksa azalacak mı diye kontrol edilir. Çizgi bahisler ve kur farkı sözleşmeleri risk oranını arttırarak fazla para kazandıran “kaldıraç” ürünler. Böylece daha fazla para yatırarak kârı maksimize edilebilir veya büyük miktarda zarara uğrayabilirsiniz. Çoğu ticaret platformu kullanıcılarına ticaret tekniklerini geliştirmelerine olanak sağlayacak harika bir ortam sağlayan demo hesaplar sunar. Bu sayede kendinizi zarara uğramadan piyasaya alıştırabilirsiniz.
Borsa haberciliği
Borsa haberciliği mevcut sosyal, politik ve ekonomik değişimleri takip eder ve bunlardan sonuç çıkartır. Bu sayede borsa haberciliği kısa ve uzun vadeli borsacılar için yararlı olabilir. Örneğin, altın taleplerinin son 10 yıldaki en düşük rakamlara sahip olduğunu söyleyen bir haber yayınlanır ve çoğu borsacı altının değerleri düşmesi olası olduğu için elindeki altını elden çıkarmaya bakar. Altın satan insanların sayısındaki ani artış altın fiyatlarını aşağıya çekeceği gibi sizin ticaretiniz üzerinde de etkisi olabilir.
Çok takip edilen haber bültenleri emtia piyasasını etkileyebilirler. Bu olaylardan avantaj sağlamayı anlamak, kâr olasılığını arttırır. Çoğu emtia borsacısı yatırım stratejilerini planlarken haberleri ve ekonomik olayları dikkate alır. Sürekli emtia piyasalarını etkileyecek faktörleri izler, analiz eder ve fiyattaki değişimlerden kârlı çıkmayı umarlar.
Teknik analiz
Çoğu emtia borsacısı teknik analizleri ticaret planlarına dahil eder. Teknik analiz geçmiş fiyat değişim verilerini kullanarak gelecekteki fiyat değişimlerini hesaplamayı da kapsar. Acemi borsacılar basit grafiklerden yararlanabilirler. Temel seviyede grafik okuma becerisi size potansiyel piyasa hareketini öngörmenize yardımcı olabilir. Başlangıç noktası ise ticaret veya yatırım yapmak istediğiniz alana dair fiyat grafiklerini gözden geçirmek olabilir.
Yükselişte olan bir mala para yatırmak borsanın altın kurallarından bir tanesidir. Örneğin temel seviyede teknik analiz size rekor fiyatları kıracak şekilde yükselişe geçmiş bir emtiayı almak için uygun zamanı söyleyebilir. Fakat tabi ki de teknik analiz piyasadaki hiçbir gelişimi garanti etmez.
Emtia ticaretine alternatifler
Emtia ticaretinin yanı sıra bir çok alternatif sunulabilir:
- Döviz ticareti dünyada en yaygın olan ticaret şeklidir ve bir para birimi karşılığında başka para birimi alarak sağlanır. Ekonomik ve siyasi faktörlerin rol alması piyasayı ticaret yapmak için oldukça heyecanlı kılar. Döviz piyasasının fiziksel bir konumu yoktur ve Pazar akşamından Cuma akşamına kadar 24 saat ticaret yapmaya açıktır.
- FTSE 100, DAX 30, Nasdaq 100 gibi endeksler üzerine de yatırım yapabilirsiniz. Endeksler hisse senedi piyasasının bölümlerinin değerini ölçer ve seçili hisselerin toplam fiyatları kullanılarak hesaplanır.
- Bir başka alternatif ise hisseler üzerinden ticaret yapmaktır. En popüler hisselerden bazıları Apple, BP, ve Llyods Banka Grubu’dur
- Hazine pazarlaması da alternatif olarak sunulabilir. Yaldızlar, devlet tahvilleri ve hazine bonoları gibi devlet borçlanma araçları hazine pazarlamada kullanılabilir.
Yatırım yaparken portföyünüzü çeşitlendirmeniz tavsiye edilir. Hepsini aynı piyasaya yatırmaktan, ya da bir başka deyişle tüm yumurtalarınızı bir sepete koymaktan kaçının. Piyasanın yeterli likitidesi ve faizi var mı diye soruşturun Belirli bir piyasaya yatırım yapmadan önce araştırmanızı yapın. Başarılı borsacılar çoğu sıkı ticaret disiplinlerine bağlı kalırlar. Araştırma, sağlam ticaret stratejisi ve para ve risk yönetimi kabiliyetleri bu işte anahtardır.
Emin BEDİR
Bunlar da ilginizi çekebilir
Pekin, 2022 Olimpiyat Oyunlarına %100 Yeşil Enerji İle Güçlendirilecek
