Kraliçe Elizabeth, 1952 yılından 2022 yılındaki ölümüne kadar Birleşik Krallık ve diğer Milletler Topluluğu ülkelerinin kraliçesi olan tarihin en uzun süre hüküm süren kadın hükümdarıdır. 70 yıl 214 günlük saltanatı ile Kraliçe Victoria’nın saltanatını geride bırakarak Birleşik Krallık’ın en uzun süre tahtta kalan hükümdarı, Fransa Kralı XIV. Louis’den sonra dünyanın en uzun süre tahtta kalan hükümdarı unvanlarını almıştır.
Erken Yaşamı
Kraliçe Elizabeth, 21 Nisan 1926 yılında Londra’da doğdu. Tam adı Elizabeth Alexandra Mary’dir. Babası Prens Albert, York Dükü (sonradan VI. George), annesi ise Lady Elizabeth Bowes-Lyon’dur. Kral George V’nin küçük oğlu olan babasının tahta çıkma ihtimali çok düşüktü, ancak amcası VIII. Edward’ın 1936 yılında tahttan feragat etmesiyle babası kral oldu ve Elizabeth tahtın varisi konumuna geldi.
Elizabeth’in eğitimi annesi tarafından denetlendi ve bir mürebbiye olan Marion Crawford ile tarih öğretmeni C.H.K. Marten’den dersler aldı. Ayrıca müzik ve dillerde de özel öğretmenlerden eğitim gördü3. II. Dünya Savaşı sırasında Londra’daki Buckingham Sarayı’nda yaşadı ve Nazi bombardımanlarına maruz kaldı. Savaşın sonuna doğru ise orduda görev yapmak için gönüllü oldu ve kadın yardımcı sürücüler bölümünde çalıştı.
Evliliği
Elizabeth, 1947 yılında Yunanistan ve Danimarka Prensi Philip Mountbatten (sonradan Edinburgh Dükü) ile evlendi. Philip, Kral George V’nin torunu ve Kraliçe Victoria’nın da soyundandır. Çiftin dört çocuğu oldu: Prenses Anne (1950), Prens Andrew (1960) ve Prens Edward (1964). Elizabeth ve Philip’in evliliği 74 yıl sürdü ve Philip 2021 yılında 99 yaşında hayatını kaybetti.
Hükümdarlığı
Elizabeth, babasının 1952 yılında ölümü üzerine 25 yaşında kraliçe oldu. 1953 yılında Westminster Abbey’de düzenlenen görkemli bir törenle taç giydi. Taç giyme töreni televizyondan canlı yayınlandı ve milyonlarca insan tarafından izlendi. Elizabeth, tahta çıktığı sırada Birleşik Krallık’ın yanı sıra Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika, Pakistan ve Sri Lanka’nın da kraliçesiydi. Ancak zamanla bu ülkelerin çoğu cumhuriyete geçti veya kendi başına egemen oldu. Elizabeth, bu süreçte Milletler Topluluğu’nun başkanı olarak rol oynadı ve eski sömürgelerle iyi ilişkiler kurmaya çalıştı.
Elizabeth’in hükümdarlığı boyunca Birleşik Krallık’ta ve dünyada pek çok değişim yaşandı. Soğuk Savaş, dekolonizasyon, Avrupa Birliği’nin kurulması, İngiliz toplumunun çeşitlenmesi, ekonomik krizler, terör saldırıları, savaşlar ve küresel ısınma gibi konular Elizabeth’in gündemini oluşturdu. Elizabeth, bu konularda tarafsız kalmaya çalıştı ve anayasal bir monarşi olarak parlamentonun kararlarına saygı gösterdi. Ancak bazen de kendi görüşlerini dile getirdi veya etkisini kullandı. Örneğin, 1977 yılında Kuzey İrlanda sorununu çözmek için İrlanda Cumhurbaşkanı ile görüştü, 1997 yılında Prenses Diana’nın ölümünden sonra halkın tepkisine karşı konuşma yaptı, 2014 yılında İskoçya’nın bağımsızlık referandumu öncesinde “iyi düşünün” dedi ve 2019 yılında Brexit sürecinde parlamentoyu askıya almak için Başbakan Boris Johnson’ın isteğini kabul etti.
Elizabeth’in hükümdarlığı aynı zamanda birçok kutlama ve törene de sahne oldu. 1977 yılında Gümüş Jübile (25. yıl), 2002 yılında Altın Jübile (50. yıl), 2012 yılında Elmas Jübile (60. yıl) ve 2022 yılında Platin Jübile (70. yıl) kutlamaları yapıldı. Bu kutlamalarda Elizabeth, halkın sevgisini kazandı ve saygınlığını arttırdı. Ayrıca pek çok ülkeyi ziyaret ederek diplomasiye katkıda bulundu. Elizabeth’in son resmi ziyareti 2020 yılında Güney Afrika’ya oldu.
Ölümü
Kraliçe Elizabeth, 2021 yılından itibaren sağlık sorunları yaşamaya başladı ve COVID-19 pandemisi nedeniyle kamusal faaliyetlerini azalttı. 2022 yılında ise kalp rahatsızlığı nedeniyle hastaneye kaldırıldı ve tedavi gördü. Ancak iyileşemedi. Kısacası Elizabeth yaşlılıktan ve kalp rahatsızlığını kaldıramadığından, 8 Eylül 2022 tarihinde İskoçya’daki Balmoral Kalesi’nde 96 yaşında öldü.
Ölümü Birleşik Krallık’ta ve dünyada büyük bir yas ve üzüntüye neden oldu. Elizabeth’in cenazesi 19 Eylül 2022 tarihinde Windsor Sarayı’ndaki St. George Şapeli’nde düzenlenen bir törenle defnedildi. Tören sırasında Elizabeth’in naaşı üzerine bir taş levha yerleştirildi. Levhada “Elizabeth II, by the Grace of God, of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland and of her other realms and territories Queen, Head of the Commonwealth, Defender of the Faith” yazıyordu. Elizabeth’in ölümüyle birlikte taht oğlu Prens Charles’a geçti ve Charles III. olarak ilan edildi.
Mirası
Elizabeth, Birleşik Krallık tarihinin en önemli ve etkili hükümdarlarından biri olarak kabul edilir. 70 yıllık saltanatı boyunca ülkesinin ve dünyanın yaşadığı pek çok değişime tanıklık etti ve uyum sağladı. Anayasal bir monarşi olarak parlamentoya ve halka saygı gösterdi ve tarafsızlığını korudu. Ancak aynı zamanda kendi görüşlerini ve kişiliğini de ortaya koydu ve zaman zaman etkisini kullandı. Milletler Topluluğu’nun başkanı olarak eski sömürgelerle iyi ilişkiler kurdu ve diplomasiye katkıda bulundu. Halkın sevgisini ve saygısını kazandı ve ülkesinin sembolü haline geldi.
Elizabeth’in mirası sadece siyasi değil, aynı zamanda kültürel ve sosyal de olmuştur. Elizabeth, moda, müzik, sanat, spor ve hayırseverlik gibi alanlara da ilgi göstermiş ve desteklemiştir. Özellikle at yarışlarına tutkun olan Elizabeth, kendine ait atlarıyla pek çok yarış kazanmıştır. Ayrıca köpekleriyle de ünlü olan Elizabeth, özellikle corgi cinsi köpekleri severdi. Elizabeth’in hayatı ve hükümdarlığı pek çok film, dizi, kitap ve müzik eserine konu olmuştur. Örneğin, The Crown dizisi Elizabeth’in hükümdarlığının farklı dönemlerini anlatmaktadır.
Kraliçe Elizabeth, Birleşik Krallık’ın en uzun süre tahtta kalan hükümdarı olarak tarihe geçmiştir. Hayatı ve hükümdarlığı hem Birleşik Krallık hem de dünya için önemli bir rol oynamıştır. Ölümünden sonra bile mirası yaşamaya devam edecektir.
Yorumlar 1