Aralık 1893’te,ilk ortaya çıkışından 6 yıl sonra ve Viktorya döneminin sonlarına doğru, okur kitlesi ile popüleritenin zirvesinde, Dünya’nın en ünlü kurgusal dedektifi Sherlock Holmes, kendi yaratıcısı Arthur Conan Doyle tarafından öldürüldü. The Strand dergisinde yayınlanan Son Vaka’da Sherlock, usta suçlu Profesör Moriarty ile bir mücadelede Reinbach Şelaleri’ne daldı ve ikisi de dönen su ve kaynayan köpükten oluşan bir dev kazanı tarafından yutuldu.
Vücudu bu olaydan sonra kurtarılamadı. Hikayenin yayınlandığı sırada Doyle, bunun Holmes serisinin sonuncusu olacağına inanıyordu. Dedektif kurgusunu edebi başarı olarak daha yetersiz gördü ve Holmes aradan çıkınca ününden yararlanabileceğini ve uzun tarihi romanları için bir kitle çekebileceğini düşündü.
Yazarlar her zaman kendi eserleriyle alakalı en doğru kararı veremezler. Sherlock’un ölümünden sonra siyah kol bandı takan şehir katiplerinin uydurma hikayelerini destekleyecek hiçbir kanıt bulamadım fakat halk Sherlock’un erken vedasından hiç mutlu değildi. Yaklaşık 20.000 Strand Dergisi okuyucusunun aboneliklerini iptal ettiği söyleniyor.
Bu sırada, Strand Dergisi ve rakip dergilerin editörleri arasında, Holmes’a yaraşır bir varis bulmak için derin bir yaygara koptu. Doyle’un dedektiflik hikayelerinin hayranları için iyi haber şu ki, onun yerini alacak düzinelerce dedektif buldular.
1893 ve 1900 yılları arasındaki süreli yayınlarda, gazetelerde, dergilerde, büyük dedektifin geyik avcısı şapkası ve pelerinini doldurmak isteyen Holmes rakipleri, klonları ve parodileri ortaya çıkınca dedektif öykülerinden oluşan büyük ve çoğunluğu keşfedilmemiş zengin bir define ortaya çıktı. Karşınızda bu hazineden en iyi 5 eser.
Beş Dedektif Hikayesi:
1. Loveday Brooke’un Deneyimleri: Leydi Dedektif (1984)
Loveday Brooke bir kadın yazar (Catherine Louisa Pirkis) tarafından yaratılan ilk kadın dedektiftir. Kadın dedektiflerin Metropolitan Polisi tarafından resmi olarak görevlendirilmesinden 25 yıldan fazla bir süre önce ortaya çıkan özel dedektif Brooke, polis tarafından sık sık “kadınsı” bir bakış açısının gerekli olduğu söylenerek yardım için görevlendirilir.
Pirkis’in Viktorya dönemi dedektif türündeki cinsiyetçi tutumu, Brooke’un dedikodu ve hizmetçilerin güvenini kazanma gibi “kadınsal yöntemlerinin”, erkek akranlarının yöntemlerini alt ettiğini ve suçlanan kadınları akladığını görüyor.
2. Dorrington Tapu Kutusu (1897)
Sherlock Holmes, sık sık “son derece etkili bir suçlu” olacağını iddia etti. Bu kısa öykü koleksiyonunda, Arthur Morrison’ın Horace Dorrington’ı bu kavramı zirveye taşıyor. Dorrington, Victoria başkentinin gönençli West End bölgesinde çok başarılı bir özel dedektiflik işine sahip büyüleyici bir East End suçlusu.
Maceraları boyunca yalan söyler, hırsızlık yapar, zehirler, şantajlar yapar ve çeşitli müşterileri ve suçluları öldürmeye çalışır. Bu, geç Viktorya dönemi Londra’sının açgözlülük ve suçla dolu heyecan verici kaotik ve rahatsız edici bir portresi.
3.Dolandırıcıların Prensi (1897)
Guy Boothby’nin altı kısa suç hikayesi koleksiyonu, Londra’nın en çok konuşulan dedektifi Dedektif Klimo’nun maceralarını izliyor. Park Lane’deki malikanesinde çalışan müşterileri arasında mücevherleri veya resimleri çalındığında kendisine danışan Londra sosyetesinin şöhretli insanları da var.
Ayrım, Klimo’nun ikinci kişiliğinin, Kraliçe’nin yıldönümü kutlamaları için imparatorluk başkentinde toplanan servetten yararlanmak için Hindistan’dan İngiltere’ye seyahat eden bir kamuflaj ustası olan beyefendi hırsız Simon Carne olmasıdır.
4.Hayaletler: Flaxman Low’un Deneyimleri Olmak (1899)
Kate O’Brien Prichard ve Hesketh Prichard ana oğul takımı, E.ve H. Heron olarak Flaxman Low’un “Hayalet Dünyası’nın Sherlock Holmes’u” adlı 12 hikayesini birlikte yazdı. 1898’den 1899’a kadar öncelikle Pearson’s Magazine’de “Gerçek Hayalet Hikayeleri” olarak yayınlandılar.
Sherlock Holmes olağanüstü olanı kesinlikle reddederek “Dünya bizim için yeterince büyük, hayaletlerin yer almasına gerek yok.”Low modern suçla mücadelede Dünya üzerindeki yerini almaya hazır. Dizi sona erdiğinde Low, bir takım hayalet, mumya, gizli tarikat, katil bitki ve şeytani usta suçlu ile karşılaştı. Low, dedektif türündeki ilk “büyülü dedektif” değil -bu ödül L.T.’ye ait.
Meade ve John Eustace’in 1896’da ortaya çıkan John Bell’i – o, araştırdığı suçların ardındaki hayalet ve büyülü güçlerin varlığını reddetmek yerine kabul eden veya kanıtlayan ilk araştırmacıdır.
5. Yedi Kralın Kardeşliği (1898)
The Strand’de Holmes’un “ölümünden” sonra, dedektif kurgusu sağlamak için adım atan birçok devamlı yazar olsa da(çoğunluğu erkek yazarlar olarak), İrlandalı yazar Elizabeth Thomasina [LT] Meade, erken Edward dönemi, 1893 ve 1903 arasında yayınlanan altı seri ile Viktorya döneminin sonlarında derginin en verimli suç öyküleri yazarı olmayı sürdürdü.
Bu hikaye dizisinde Meade, güçlü bir kadın muhalif kahraman olan Madame Koluchy’nin yaratılışı ve tasviri ile asıl suç hikayesine cinsiyetçi bir dokunuş katıyor. Doyle’un Moriarty’sine çok benzeyen Koluchy, bir bilim adamı ve doktorun yanı sıra, İngiliz topraklarında ürkütücü suçlardan sorumlu gizli bir İtalyan siyasi örgütü olan Yedi Kralın Kardeşliği’nin şefi ve kraliçesidir.
Bilimsel becerilerini, diğer şeylerin yanı sıra, x-ışınları, takip edilemez zehirler ve çeçe sineği tarafından taşınan bir virüs kullanarak, en iyi İngiliz dedektiflerinin becerilerine ve itibarına meydan okuyan bir takım ölümcül suçu işlemek için kullanıyor.
Arda Uludağ