Hephaistos, Yunan mitolojisinde ateş, metal işçiliği, zanaat ve volkanların tanrısıdır. Zeus ve Hera’nın oğlu olarak bilinir, ancak bazı kaynaklara göre Hera tek başına onu doğurmuştur. Hephaistos sakat doğmuş veya doğduktan sonra annesi tarafından Olimpos’tan atılmıştır. Bu yüzden bacağı kırık veya topaldır. Düştüğü yerde deniz tanrıçaları Thetis ve Eurynome tarafından büyütülmüştür. Burada bir mağarada demircilik yapmaya başlamış ve çeşitli silahlar, takılar ve otomatlar üretmiştir.
Hephaistos’un Roma mitolojisindeki karşılığı Vulcan’dır. Vulcan’ın adı volkan sözcüğünün kökenidir. Hephaistos’un simgesi ise çekiç, örs ve maşadır. Hephaistos’un adına düzenlenen festivallere Hephaistia denir. Bu festivallerde ateşe kurbanlar sunulur ve demircilik gösterileri yapılırdı.
Hephaistos’un Eserleri
Hephaistos, Olimpos’taki tanrıların sarayını ve tahtlarını yapmıştır. Ayrıca tanrılara ve kahramanlara birçok silah, zırh ve eşya yapmıştır. Hephaistos’un en ünlü eserleri arasında şunlar sayılabilir:
Zeus’un şimşekleri: Zeus’un en güçlü silahı olan şimşekleri Hephaistos yapmıştır. Şimşekler altın bir sandıkta saklanır ve Zeus onları istediği zaman kullanır.
Afrodit’in kemer ve kolyesi: Afrodit’in güzelliğini artıran ve ona aşk tanrıçası olma gücü veren kemer ve kolyeyi Hephaistos yapmıştır. Bu eşyalar aynı zamanda Afrodit’in sadakatsizliğinin de sembolleridir.
Ares’in zırhı: Savaş tanrısı Ares’in giydiği parlak kızıl zırhı Hephaistos yapmıştır. Bu zırh Ares’i savaş alanında korur ve korkutur.
Herakles’in asası: Herakles’in en önemli silahlarından biri olan asayı Hephaistos yapmıştır. Asa üzerinde altın bir kartal başı vardır ve Herakles’in on iki görevini simgeler.
Helios’un arabası: Güneş tanrısı Helios’un gökyüzünde gezindiği altın arabayı Hephaistos yapmıştır. Araba dört ateşli at tarafından çekilir ve Helios’a günün saatlerini belirtir.
Hermes’in kanatlı sandaletleri ve başlığı: Haberleşme tanrısı Hermes’in hızlı hareket etmesini sağlayan kanatlı sandaletleri ve görünmez olmasını sağlayan kanatlı başlığı Hephaistos yapmıştır. Bu eşyalar Hermes’in hem haberci hem de hırsız olarak rolünü kolaylaştırır.
Perseus’un miğferi ve kılıcı: Perseus’un Medusa’yı öldürmek için kullandığı miğfer ve kılıcı Hephaistos yapmıştır. Miğfer Perseus’u görünmez yapar ve kılıç keskinliğiyle ünlüdür.
Akhilleus’un zırhı ve kalkanı: Akhilleus’un babası Peleus’un düğün hediyesi olarak aldığı zırh ve kalkanı Hephaistos yapmıştır. Zırh Akhilleus’u korurken, kalkan üzerinde Yunan dünyasının tüm yönlerini gösteren resimler vardır.
Pandora: İnsanlara ceza olarak gönderilen ilk kadın olan Pandora’yı Hephaistos yapmıştır. Pandora güzel ama meraklıdır ve elindeki kutuyu açarak dünyaya tüm kötülükleri yaymıştır.
Hephaistos’un yaptığı diğer eserler arasında Dionysos’un asması, Athena’nın zeytin ağacı, Agamemnon’un altın tahtı, Olimpos’taki tanrıların heykelleri, Herakles’in altın kupası, Oidipus’un altın yüzüğü, Odysseus’un altın broşu ve Jason’un altın postu sayılabilir.
Hephaistos’un Ailesi ve Aşkları
Hephaistos’un eşi Afrodit’tir. Ancak Afrodit onu Ares ile aldatmıştır. Hephaistos bunu öğrenince onları yakalamak için bir ağ hazırlamış ve yatakta yakaladığı zaman diğer tanrılara göstermiştir. Bu olay hem Hephaistos’un hem de Afrodit’in alay konusu olmasına neden olmuştur. Hephaistos daha sonra Afrodit’ten boşanmış ve diğer tanrıçalarla ilişkiler kurmuştur. Bunlardan bazıları Athena, Gaia, Aglaia ve Kabeiro’dur.
Hephaistos’un çocukları arasında Erichthonios, Kiklop’lar, Periphetes, Kedalion, Filottetes, Eukleia, Eufeme, Euteneia ve Eukleia sayılabilir. Hephaistos ayrıca Prometheus’u da zincire vurmuştur. Çünkü Prometheus insanlara ateşi vermiştir. Hephaistos daha sonra Zeus’un emriyle Prometheus’u serbest bırakmıştır.
Hephaistos’un diğer bir aşkı da Athena’dır. Hephaistos Athena’ya âşık olmuş ve ona yaklaşmaya çalışmıştır. Ancak Athena onu reddetmiş ve Hephaistos’un spermi bacağına damlamıştır. Athena bunu silip toprağa atmıştır. Böylece topraktan Erichthonios doğmuştur. Erichthonios daha sonra Atina’nın ilk kralı olmuştur.
Hephaistos ve Volkanlar
Hephaistos’un atölyesi volkanların altında bulunurdu. Bu yüzden Hephaistos volkan tanrısı olarak da bilinirdi. Volkanların patlaması Hephaistos’un demir dövdüğünün işaretiydi.
Volkanların patlaması: Hephaistos’un atölyesi volkanların altında olduğu için volkanların patlaması Hephaistos’un çalıştığının bir göstergesiydi. Volkanların çıkardığı ateş ve duman Hephaistos’un ürettiği silah ve eşyaların parıltısı ve dumanı olarak yorumlanırdı.
Etna Dağı: Hephaistos’un en ünlü atölyesi Sicilya’daki Etna Dağı’nın altındaydı. Burada Hephaistos Kiklop’larla birlikte çalışırdı. Kiklop’lar da Hephaistos gibi demircilik ve zanaat konusunda ustaydılar. Etna Dağı sık sık patladığı için Hephaistos’un en çok çalıştığı yer olarak kabul edilirdi.
Lemnos Adası: Hephaistos’un diğer bir atölyesi de Lemnos Adası’ndaydı. Burası aynı zamanda Hephaistos’un düştüğü ve büyütüldüğü yerdi. Lemnos Adası’nda Hephaistos’a Sintiyalılar adlı bir kavim yardım etmişti. Sintiyalılar da demircilik ve zanaat konusunda yetenekliydi. Lemnos Adası Hephaistos’un kutsal adası olarak bilinirdi.
Yorumlar 1