Bibaktım
Ünlü şarkıcı-söz yazarı John Lennon popüler müzik sahnesini başka hiç kimseyle kıyaslanmayacak ölçüde etkileyen The Beatles’ı kurdu.
John Lennon Kimdir? | Erken Yaşamı | The Beatles’ın Kuruluşu | Beatlemania | The Beatles’ın Dağılması | Solo Kariyeri: “Imagine” Albümü | Trajik Ölümü
John Lennon Hakkında Kısaca
İsim-Soyisim: John Lennon
Doğum tarihi ve yeri: 9 Ekim 1940 – Liverpool, Merseyside, İngiltere, Birleşik Krallık
Ölüm tarihi ve yeri: 8 Aralık 1980 (40 yaşında) – New York
Eğitim: Quarry Bank Lisesi, Liverpool College of Art
Tarzı: Rock
Meslek: Şarkıcı, Söz yazarı, Müzisyen, Şair
Çalgılar: Vokal, gitar, bas gitar, piyano, armonika
En etkin yılları: 1957-1975, 1980
Müzik şirketi: Parlophone, Capitol, Apple, EMI, Geffen
John Lennon kimdir?
Müzisyen John Lennon, Paul McCartney ile 1957’de tanıştı ve onu kendi müzik grubuna davet etti. En nihayetinde, müzik tarihinin en başarılı şarkı yazarlığı ortaklığını oluşturdular. Lennon, The Beatles’tan 1969 yılında ayrıldı ve daha sonrasında eşi Yoko Ono ve başkalarıyla ile albümler çıkarttı. 8 Aralık 1980’de Mark David Chapman adındaki gözü dönmüş bir hayranı tarafından öldürüldü.
Erken Yaşamı
Ünlü şarkıcı-söz yazarı John Winston Lennon, 9 Ekim 1940’da Liverpool, Merseyside, İngiltere’de, II. Dünya Savaşında gerçeklesen bir Alman hava istilası sırasında dünyaya geldi. John Lennon 4 yaşındayken, ailesi ayrıldı ve teyzesi Mimi ile yasamaya başladı. Lennon’un babası denizciydi ve oğlunun doğumunda ailesiyle birlikte değildi. Oğlunun gençlik zamanlarının çoğuna da şahit olmadı.
John Lennon ’un annesi, Julia ise tekrardan evlendi; ancak oğlunu ve Mimi’yi sık sık ziyaret etti. Lennon’a banjo ve piyano çalmayı öğretti. Ayrıca, ona ilk gitarını da aldı. Lennon, Temmuz 1958’de görevi biten bir polis memuru tarafından kullanılan bir aracın annesine ölümcül bir şekilde çarpmasından dolayı mahvoldu. Annesi, Julia’nın ölümü onun hayatındaki en sarsıcı olaylardan birisi olmuştu. Afacan bir çocuk olan John Lennon, başını belaya sokmaktan zevk alırdı. Hem çocukluğunda hem de genç erişkinliğinde, anlamsız figürler ve kötürümleri çizmeyi severdi. Lennon’un okul öğretmeni okulda ders notlarının iyi olmamasına rağmen, sahip olduğu sanatsal yeteneklerden ötürü onun bir sanat okuluna gidebileceğini düşünmüştü.
The Beatles’ın Kuruluşu
Rock müzik sahnesindeki Elvis Presley’in patlayışı, 16 yaşındaki Lennon’a, adını okulundan alan Quarry Men adındaki skiffle grubunu kurmakta ilham kaynağı oldu. John Lennon, Paul Mccartney ile 6 Temmuz 1957’de bir kilise kutlamasında tanıştı. Kısa süre içinde, McCartney’i gruba katılması için davet etti. İkisi, en nihayetinde, müzik tarihinin en başarılı şarkı yazarlığı ortaklığını oluşturdular. Bir sonraki yıl McCartney, George Harrison’i John Lennon ile tanıştırdı. Harrison ve sanat kolejinden arkadaşı Stuart Sutcliffe de Lennon’un grubuna katıldı. Uzunca bir süre davulcu arayışları ise 1960’da gruba katılan Pete Best ile son buldu.
1958’de ilk kayıtları;
Buddy Holly’in “That’ll be the Day” şarkısı oldu. Aslında grubun adının değişmesinde ilham kaynağı olan Holly’nin grubu The Crickets’di. Lennon, 12 yaşında bir rüya gördüğünü ve bu rüyada bir adamın alevli bir turtanın içinden çıkıp “Bugünden itibaren artık sen ‘A’ harfli bir Beatles’sın” dediğini bir fıkra gibi her yerde anlatırdı. The Beatles, 1961 yılında Liverpool Cavern Club’da rutin bir sahne performansı sırasında Brian Epstein tarafından keşfedildi. Grubun yeni menajeri olarak EMI ile bir albüm anlaşması imzaladı. Yeni davulcuları Ringo Starr (Richard Starkey) ve yapımcı George Martin ile ilk şarkıları olan ‘Love Me Do’yu Ekim 1962’de çıkarttılar. Britanya listelerinde 17. sıraya yükseldiler.
Daha sonra John Lennon, grubun bir sonraki şarkısı olan ‘Please Please Me’yi yazdi. Bu şarkının ana ilham kaynağının Roy Obinson olarak bilinmesine rağmen, Lennon’un Bing Crosby’nin ‘Please’ şarkısındaki ‘Oh, please, lend your little ears to my pleas’ sözüne duyduğu büyük tutku da önemli bir rol oynamıştır. “Please Please Me” şarkısı Britanya sıralamasında zirveyi gördü. “She Loves You’ ve “I Want To Hold Your Hand” gibi mega-hitlerin müzik piyasasıyla buluşmasıyla The Beatles Britanya’nın en popüler grubu oldu.
John Lennon Ağustos 1962’de Cynthia Powell ile evlendi. Ciftin, adını Lennon’un annesinden aldığı bir erkek çocuğu oldu. Cynthia Beatlemania suresinde çok dikkat çekmemeye çalıştı. Lennon’la 1968 yılında boşandı. Bir yıl sonra 20 Mart 1969’da Lennon, Kasım 1966’da Indica Gallery’de tanıştığı avangart artist Yoko Ono ile evlendi.
Beatlemania
The Beatles, Amerika Birleşik Devletleri’nde 9 Şubat 1964’te The Ed Sullivan Show’a çıktıktan sonra ulkeye büyük ses getiren ilk İngiliz grup oldu. Beatlemania, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki rock gruplarının “Britanya İstilasını” Rolling Stones ve The Kinks ile baslatti. Sullivan’in programından sonra Britanya’ya, ilk filmleri olan A Hard Day’Night (1964)’i çekmek ve ilk dünya turlarına hazırlanmak için döndüler.
The Beatles ’ın ikinci filmi olan ‘Help!’ 1965 yılında yayınlandı. O yılın haziran ayında Kraliçe 2. Elizabeth, The Beatles’a İngiliz İmparatorluk Nişanının verileceğini açıkladı. Ağustos 1965’de dörtlü olarak New York Shea Stadyumu’nda 55000 kişiye, müzik tarihindeki en kalabalık konser rekorunu kırdıkları konserlerini verdiler. İngiltere’ye geri döndüklerinde kariyerlerinde çığır açtıkları, grubun bilinir kılan aşk sarkılların ve pop formüllerinin ötesine gecen Rubber Soul albümünü kaydettiler.
Ancak Beatlemania buyuşunu 1966 yılında kaybetmeye başladı. Grup üyelerinin hayatları Filipinler başkanın ailesini küçümsemekler suçlanınca tehlikeye girdi. Daha sonrasında ise Lennon’un grubunun “İsa’dan bile daha popüler” olduğu çıkışları suçlamaları daha da kışkırttı ve ABD’nin güneyinde albümleri yakıldı. The Beatles 29 Ağustos 1966’daki San Francisco Candlestick Park’ındaki konserlerinden sonra tura çıkmayı bıraktı.
Uzun bir aradan sonra grup, uyuşturucudan etkilenen egzotik enstrümantasyon / şarkı sözleri ve kaset soyutlamalarıyla deneyimsel seslerini genişletmek için stüdyoya geri döndüler. İlk örnek ‘Penny Lane/Strawberry Fields Forever’ şarkısını, birçok kişi tarafından müzik tarihinin en iyi rock projesi olarak bilinen Sgt Pepper’s Lonely Hearts Club Band (1967) takip etti.
The Beatles’ın Dağılması
Epstein’in 27 Agustos 1967’deki aşırı uyku ilacı kullanımına bağlı gerçeklesen ölümü The Beatles grubu için ciddi bir ıstırap oldu. Epstein’in ölümüyle sarsılan The Beatles, sonbaharda McCartney’in liderliğinden çıktı ve Magical Mystery Tour’u çektiler. Eleştirmenler tarafından film eleştirilirken, film müziğinin albümünde John Lennon ’un, hala grubun en gizemli çalışması olarak bilinen “I Am The Walrus” şarkısı bulunuyordu.
Magical Mystery Tour çok fazla ticari basari getirmedi ve The Beatles onları 1968 baslarında 2 aylık Hindistan’a sürükleyen Transandantal Meditasyona ve Maharishi Makesh Yohi’ye doğru yönelme yaşadı. Bir sonraki adımları olan Apple Corps Ltd., ise yanlış yönetimden ötürü sıkıntı yaşattı. Yine 1968 temmuzunda, grup Yellow Submarine filmlerinin galasında epeyse büyük bir kalabalıkla karşılaştı. 1968 Kasım’da ise The Beatles’ın çift albümü The Beatles (aynı zaman da The White Album olarak da bilinir) grubun farklı yönlerini sergiledi.
Bu sürede Lennon’un ikinci esi Ono ile sanatsal partnerliği grup içinde ciddi problemlere sebep olmaya basladi. John Lennon ve Ono filme alinirken ve röportaj verirken yatakta kalarak bir barış protestosu yöntemi icat ettiler. “The Plastic Ono Band” adi altında kaydedilen Give Peace a Chance (1969) single’ı pasifistlerin ulusal marşları oldu. John Lennon, grup Eylül 1969’da Abbey Road’ı kaydettikten hemen sonra The Beatles’tan ayrıldı. Bu gelişme McCartney Abbey Road’dan önce kaydedilen Let It Be yayınlanmadan once Nisan 1970’de ayrılısını haber verene kadar gizli tutuldu.
Solo Kariyeri: “Imagine” Albümü
The Beatles dağıldıktan kısa bir süre sonra John Lennon, kendine ait ilk solo albümü olan, “ilkel çığlık” terapisi akımını takiben, ham ve minimalist olan seslerden oluşan John Lennon/Plastic Ono Band albümünü çıkardı. Bu projeyi, Lennon’un The Beatles sonrası çalışmalarında eleştirmenlerce beğenilen ve ticari anlamdaki en başarılı olan Imagine ile takip etti. Albüme başlığını veren şarkı Rolling Stone dergisinin “Tüm Zamanların En İyi Şarkıları” listesinde 3. sırada yerini aldı.
Gelgelelim, barış ve sevgi Lennon’un gündeminde her zaman yoktu. Imagine albümünde McCartney’in bazı solo kayıtlarındaki Lennon’un üstü kapalı mesajlarına şiddetli bir yanıtı olarak görünen “How Do You Sleep?” şarkısı da bulunuyordu. Hem arkadaş hem de eski şarkı yazarı ikilisi olan John Lennon ve McCartney daha sonra barıştılar.
Lenon ve Ono;
Eylül 1968’de Amerika Birleşik Devletleri’ne taşındılar ancak sürekli olarak Nixon yönetimi tarafından sınır dışı edilmekle tehdit edildiler. Lennon’a İngiltere’de 1968’deki esrar mahkumiyeti sebebiyle ülkeden atıldığı söylendi. Ancak kendisi bunun sebebinin Vietnam Savaşı karşıtlığından ötürü bulunduğu eylemler olduğunu inanıyordu. Ancak ortaya çıkan belgeler onun üstündeki bu suçlamalardan kurtulmasına yardımcı oldu. (Nixon’un 1976’daki istifasından iki yıl sonra, John Lennon kalıcı ABD oturumu alabildi.)
1972’de, Amerika’da kalmak için mücadele ederken, John Lennon, New York’ta bulunan Madison Square Garden’da zihinsel engelli çocukların yararına performans sergiledi. Barışı desteklemeye devam etti. Lennon’un göçmenlik savaşı evliliğini kotu etkiledi ve 1973 sonbaharında Ono’dan ayrıldı. Daha sonra, John Lennon eğlenmeye gidip bir kadınla tanıştığı Los Angelas, California yolculuğuna çıktı. Mind Games (1973), Walls and Bridges (1974) ve Rock ‘n’ Roll (1975) gibi hit albümler çıkartmaya devam etti. Bu sure boyunca, Lennon herkesin çok iyi bildiği ve tanıdığı David Bowie ve Elton John ile iş birlikleri yaptı.
İlginizi çekebilir: Elton John Kimdir? Şarkıları, Hayatı Hakkında Her Şey
John Lennon ve Ono 1974’te yeniden barıştı ve ilk çocukları olan Sean, Lennon’un 35. Doğum gününde (9 Ekim 1975) dünyaya geldi. Bundan kısa bir süre sonra, Lennon müzik dünyasını iyi bir baba ve es olmaya odaklamak için bırakma kararını aldı.
Trajik Ölümü
1980’de John Lennon, hit şarkısı olan “(Just Like) Starting Over”ın olduğu Double Fantasy albümünü çıkartarak müzik dünyasına yeniden döndü. Ancak albümün yayınlanmasından bir kaç hafta sonra, feci bir şekilde, akli dengesi bozuk olan David Chapman adındaki hayranı tarafından New York’taki apartmanının önünde bir kaç kez vurularak silahlı saldırıya uğradı. John Lennon, 8 Aralık 1980’de New York City’de Roosevelt Hastanesinde hayatını kaybetti.
John Lennonn’un öldürülmesi popüler kulturede büyük bir etki yarattı ve bu etkinin izler günümüzde halen devam etmektedir. Trajik olaydan sonra dünyanın dört bir tarafındaki hayranı yaslarını, Lennon’un albümlerini satın alıp satış rekorlarına ulaştırarak tuttu. Lennon’un zamansız olumu hala dünyada derin bir üzüntü uyandırmaktadır. Bunun yani sıra yeni nesil hayranları da hem kendisine hem de çalışmalarına beğenmeye devam ediyor. Ölümünden sonra Lennon, 1987’de Songwriters Hall of Fame’e ve 1994’de Rock and Roll of Fame’e dahil edildi.
BAHADIR ÖZER
Bunlar da ilginizi çekebilir
John F. Kennedy, ABD’nin En Genç 35. Cumhurbaşkanı
Elton John Kimdir? Şarkıları, Hayatı Hakkında Her Şey
GIPHY App Key not set. Please check settings