30 Ekim 1938’de Orson Welles “Mercury Theatre on the Air” radyo programında HG Wells’in romanından uyarlanan Dünyalar Savaşı “The War of the Worlds” başlıklı bir bölüm yayınladı. Dinleyicilere bir Marslı istilasının gerçekleşmekte olduğunu anlatıyordu.
II. Dünya Savaşı’na giden günlerin yüklü atmosferinde, birçok insan açılış jeneriğini kaçırdı ya da görmezden geldi ve radyo dramasını bir haber yayını zannetti.
Kısa sürede paniğe neden oldu ve insanlar kaçmaya başladı, hatta bazıları ışık parlamaları ve zehirli gaz kokusu aldıklarını bildirdi.
İlginizi çekebilir: Psikoloji Nedir?
Akıl sağlığında bir tür kitlesel histeriye neden olan bu panik, kaygının alabileceği birçok biçimden biridir.
Kitle histerisi neredeyse her an başımıza gelebilir. 1989’da Florida’daki bir gençlik merkezinde 150 çocuğun yer aldığı bir yaz programında her öğlen çocuklar önceden paketlenmiş öğle yemeği servisi için yemek salonunda toplanıyorlardı.
Bir gün bir kız sandviçinin tadında bir sorun olduğundan şikâyet etti. Midesinin bulandığını ve tuvalete gidip ve kustuğunu söyledi. Çok geçmeden diğer çocuklar mide bulantısı, karın krampları, ellerde ve ayaklarda karıncalanma gibi semptomlar yaşamaya başladı.
Bu nedenle, gözetmen yiyeceklerin zehirli olabileceğini ve çocukların yemeyi bırakması gerektiğini açıkladı. 40 dakika içinde 63 çocuk hastalandı ve 25’ten fazlası kustu.
Çocuklar derhal hastaneye sevk edildi ve üzerlerinde yapılan her test negatif çıktı. Yemek örnekleri analiz edildi, ancak bakteri veya zehir bulunamadı. Yiyecek işleme ve saklama standartları titizlikle sürdürülmüş ve önceden paketlenmiş öğle yemeklerinin servis edildiği diğer 68 tesisten hiçbir hastalık bildirilmemişti.
Fakat grupta iki gün önce yayınlanan ve gençlik merkezindeki yönetim ve mali sorunlarını konu alan gazete makalesinin yarattığı gergin bir atmosfer vardı.
Çocuklar hiç şüphesiz personelin endişesini fark etmişlerdi ve bu onların özellikle ilk kızın şikayetlerinden etkilenebilir hale getirmişti. Otorite figürü gıdanın zehirli olabileceğini açıkladığında, durumun kontrolden çıkmasına neden oldu.
Kitlesel histeri insan zihnine etkiler
Aynı zamanda somatize etme, yani anksiyete ve stresi daha somut fiziksel semptomlara dönüştürme eğilimimize de işaret eder. Bir benlik savunması olarak düşünülebilen somatizasyon bilinçsiz bir süreçtir ve insanlar, neredeyse tanımından da anlayabileceğimiz üzere, fiziksel semptomlarının psikolojik kökeninin farkında değillerdir.
İlginizi çekebilir: Anksiyete: Nedir?, Bozuklukları, Belirtileri, Tedavisi ve Daha Fazlası
Psikolojik stresörler, sadece ruhsal bir süreç olan somatizasyonla değil, aynı zamanda sinir, endokrin ve bağışıklık sistemlerini içeren fiziksel süreçlerle de fiziksel semptomlara yol açabilir. Örneğin, bir çalışma, ilk 24 saatlik yasın, kalp krizi riskinin 21 kat artmasıyla bağlantılı olduğunu buldu.
Robert Ader’in 1970’lerdeki ilk deneylerinden bu yana, psikonöroimmünoloji alanı gelişti ve psikolojik stresörleri sağlık, iyileşme ve yaşlanma üzerindeki olumsuz etkilerinin tanınmasını sağlayan kanıtlar ortaya çıkardı.
Yine burada, modern bilim, psikolojik ve fiziksel refah arasındaki yakın ilişkinin farkında olan kadimlerin bilgeliğini ancak kavrayabildi. Platon’un Charmides’inde Sokrates, baş ağrısı çeken genç Charmides’e, baş ağrıları için mistik doktorlardan dan öğrendiği bir büyüden bahseder.
Ancak bu büyük hekim, sağlığın ve mutluluğun temelinde ruhun durumuna bağlı olduğundan, bedeni iyileştirmeden önce ruhu iyileştirmenin en iyisi olduğu konusunda uyarır:
Hem bedendeki hem de insanın bütünlüğündeki iyilik ve kötülüğün ruhtan kaynaklandığını ve oradan yayıldığını. O halde, baş ve bedenin geri kalanının iyi olması için her şeyden önce ruhu tedavi etmek gerekir.
Charmides’e ruha belirli cazibelerle muamele edilmesi gerektiğini ve bunların güzel sözler olduğunu söyledi. Bu tür sözler sonucunda ruhlarda irade oluşmaya başladı. Bu sayede hem kafa hem de vücudun geri kalanı için sağlığı güvence altına almak kolaylaştı. Akıl sağlığı sadece akıl sağlığı değildir. Aynı zamanda fiziksel sağlık ve çok daha fazlasıdır.
Referanslar
Mostofsky E vd. (2012): Kişinin hayatındaki önemli bir kişinin ölümünden sonra akut miyokard enfarktüsü riski. Miyokardiyal enfarktüs başlangıç çalışmasının belirleyicileri. Sirkülasyon 125 (3): 491-6.
Feride İrem Yılmaz
Bunlar da ilginizi çekebilir
Depresyonun Sadece “Kafanızda” Olmadığını Kanıtlayan 7 Fiziksel Belirtisi
Size Her Şeyi Sorgulatacak 15 Psikolojik Gerilim Filmleri
Baş Ağrısı, Doğal Yollarla Nasıl Geçer? Kanıta Dayalı Yöntemler
Baş Ağrısına Ne İyi Gelir. Evde Hızlıca Rahatlamanız için 9 Basit İpucu!
Yorumlar 3