İnsanlık tarihinde pek çok çığır açan ilk olmuştur, ancak yalnızca bir kişi uzayda ilk olduğunu iddia edebilir. Bu, 1961’de Dünya atmosferini ihlal eden ve yörüngeye giren Sovyet kozmonot Yuri Gagarin. Yuri Gagarin sadece 1.57 metre boyundaydı.
Hem başarıları hem de gizemli ölümü uzay araştırmaları konusunda cevaplanmamış sorularla dolu bir miras bıraktı. Aşağıdaki menüden Yuri Gagarin hakkındaki tüm detaylara hızlıca ulaşabilirsiniz.
Kimdir? | Uzaya giden ilk insan | Sovyetler’in Kahramanı | Nasıl Öldü?
Yuri Gagarin Hakkında Kısaca
Adı: Yuri Gagarin
Ne yaptı: Uzaya giden ilk insandı.
Doğum tarihi: 9 Mart 1934, Kluşino, Rusya
Ölüm tarihi ve yeri: 27 Mart 1968, Novoselovo, Rusya
Uzayda geçirdiği süre: 1 saat, 48 dakika
Görevi ve görev adı: Kozmonot, Vostok 1
Neden Öldü: Uçak kazası
Eşi: Valentina Goryacheva (e. 1957–1968)
Asıl Adı: Yuri Alekseyeviç Gagarin
Yuri Gagarin Kimdir?
1934’te Moskova yakınlarındaki Klushino’da doğan Yuri Alekseyeviç Gagarin, bir marangoz ve bir sütçü kızın oğluydu. Daha çocukken Nazi güçleri SSCB’yi işgal etti. Herkes acı çekti, kardeşlerinden ikisi çalışma kamplarında yaralandı ancak savaştan sağ çıktı.
Daha sonra Gagarin çeşitli teknik okullara gitti, ancak Saratov’da gerçekten dikkatini çeken bir uçuş kulübü oldu. İlk uçuş deneyimini yaşadığında, yeni tutkusunu benimsedi ve hafta sonlarını uçmayı öğrenirken kullandı.
Sovyet Hava Kuvvetleri’ne katıldı ve tam teşekküllü bir savaş pilotu oldu ve MiG-15 gibi uçaklarda uzmanlık kazandı. Bu arada iki kızı olan Valentina Goryacheva ile evlendi.
1960 yılında, Sovyet yetkilileri ülkenin yeni başlayan uzay programına katılmak için 20 adam seçti. Komisyon, erkeklerin 25 ila 30 yaşları arasında ve 1.57 metreden kısa olması gerektiğini belirtti. Yuri Gagarin her iki kutuyu da işaretledi ve ileri eğitim için seçilen şanslı adaylardan biriydi.
Ardından, su üzerinde paraşütle atlama, oksijen açlık testleri ve uzayda psikolojik olarak eriyebilecek herkesi ayıklayacak izolasyon odası prosedürlerini içeren sıkı bir fiziksel eğitime başladı. Süreç rekabetçi olmasına rağmen, Gagarin hem fiziksel becerileri hem de olağanüstü kişiliği ile öne çıktı.
Yüzündeki sürekli gülümsemeden dolayı karizmatik, yetkin ve basitçe sevimliydi. Olumlu aurası, en sonunda, lansmandan sadece bir hafta önce, Vostok 1 görevi için seçilmesinin büyük bir kısmıydı. Sovyetler, yakında ünlü olacak kozmonotlarının propaganda amacıyla kamera önünde güzel görünmesi gerektiğini biliyordu. Gagarin’in ışıltılı gülümsemesi tam da istedikleri gibiydi.
İlginizi çekebilir: Sovyet Mühendisliği Modern Pamuk Köleliğine Nasıl Yol Açtı?
Uzaya giden ilk insan Yuri Gagarin
12 Nisan 1961’de roket Baykonur Kozmodromundan kaldırıldı. Sadece birkaç dakika sonra, eski çiftlik çocuğu uzaydaki ilk insandı. (Kozmodrom nedir?: Uzay üssü veya uzay limanı, uzay araçlarının kalktığı ve indiği üs olarak bilinir.)
Amerikan Üniversitesi’nde uzay politikası uzmanı ve Halkla İlişkiler profesörü Howard McCurdy, “Yuri Gagarin, çok karizmatik biri ve kozmonot Kolordu içinde çok sevildi.” diyor. “Görünüşe göre korkusuzdu. Baş uzay uçuşu Mühendisi (Sergei) Korolev sakinleştiriciler alırken, Gagarin kapsülde sakince oturuyordu.”
Uzaya giden ilk insan olan Yuri Gagarin, Vostok I uzay gemisinde Dünya’nın yörüngesinde döndükten sonra 12 Nisan 1961’de manşetlere çıktı.
1961’de uzay uçuşu ve birkaç saniyeden daha uzun süredir ağırlıksız kalan bir insana ne olacağı hakkında çok az şey biliniyordu. Yani bu çok büyük bir gelişmeydi. Gagarin, gezegenimizin yörüngesinde sadece tek bir sefer (108 dakika) döndü. 327 kilometre yüksekliğe ulaştı. Uçuş sırasında gemideki sistemleri izledi, yemek yedi ve içti.
McCurdy, “Gagarin’in uzay aracı üzerinde hiçbir kontrolü yoktu.” diyor. “NASA’daki kaynaklara göre, uçuş kontrolörleri Gagarin’e kullanmasına gerek kalmayan acil bir durumda kullanması için bir anahtar verdi. Aksi takdirde, o sadece uzay aracındaki bir yolcuydu.”
Yuri Gagarin’in Dünya’ya dönüşü, bugünlerde tanık olduğumuz düzenli bir şekilde uzay gemilerinin denize inmesi değildi. Bunun yerine, senaryo yazarları tarafından bir “Görevimiz Tehlike” filmi için hayal edilen bir şey gibiydi.
McCurdy, “Gagarin, Vostok uzay kapsülü ile inmedi.” diyor. “Ondan atladı ve yere paraşütle atladı. İnerken tüyleri diken gibiydi.”
İnişten önce bile, Sovyetler büyük ses getirmişti. Güvenli bir şekilde gerçekleştirilen dönüş dünya çapında ün kazandı.
İlginizi çekebilir: Dünyanın En Eski ve En Tuhaf Gölü Olan Sibirya’nın Baykal Gölü
Sovyetler’in Kahramanı Gagarin
Sokaklara onun ismi veridli ve ona Nikita Kruşçev tarafından Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı verildi. Bazıları ona modern Christopher Columbus adını verdi. Sovyet uzay programının başarısının canlı kanıtı olarak dünyayı dolaştı.
Ünlü kozmonot, inanılmaz uzay yolculuğunu kutlamak için düzinelerce ülkeyi ziyaret etti, ancak Amerika Birleşik Devletleri’ne girmesi yasaklandı. Başkan John F.Kennedy, ABD’yi uzay yarışında geride bırakan Sovyetler Birliği’nin başarısını kutlamanın bir parçası olmak istemiyordu.
Tanıtım turu sona erdiğinde, yavaş yavaş gökyüzüne geri döndü. Hava kuvvetleri, büyük ölçüde onu uçaklardan uzak ve güvenli bir şekilde yerde tutmak için birçok kez terfi ettirdi; kimse uluslararası süperstarının genç yaşta ölmesini istemiyordu.
Yine de şöhretle mücadelesi rahatsız ediciydi. Yuri Gagarin, üstlerini endişelendiren bir şekilde içmeye başladı.
Yine de uzay için eğitim aldı ve Soyuz 1 görevi için yedek seçildi. 1967 görevi, iniş modülünün paraşütü açılamadığından feci bir şekilde başarısız oldu ve Vladimir Komarov’un ölümü ile sona erdi.
Yuri Gagarin Neden ve Nasıl Öldü?
Yuri Gagarin gelecek yıl içmeyi bıraktı. Kendini uçmaya yeniden adadı ve hatta yeniden kullanılabilir bir uzay aracı yaratmaya yardımcı olma umuduyla havacılık mühendisliğine katıldı. 1968’de, ünlü pilot ve kozmonot bir MiG-15UTI ile rutin bir eğitim uçuşuna çıktı. Kısa bir süre sonra, uçak Kirzhach kasabası yakınlarında düştü. Hem Gagarin hem de uçuş eğitmeni Vladimir Seryogin öldü. Gagarin sadece 32 yaşındaydı.
Sovyetler, olayın ayrıntılarını onlarca yıl boyunca örtbas ettiler. İkna edici açıklamalardan yoksun komplo teorileri oldu, ama hiçbiri takılıp kalmadı.
2013 yılında, uzay gezgini arkadaşının ölümünden şüphelenen olan eski bir kozmonot olan Alexei Leonov’un araştırma çalışması sayesinde yeni kanıtlar ortaya çıktı.
Kazayla ilgili fikri (doğrulanmamış) şuydu: Hava trafik kontrolündeki bir hata. Uçuş sırasında, kahramanın MiG-15’inden çok daha büyük bir model olan Sovyet Su-15, Gagarin’in hava sahasını ihlal etti. Türbülans, Gagarin’in kontrolünü kaybetmesine ve sonunda ölümüne dalmasına neden oldu.
Belki de ulusal bir ikonu bu kadar basit bir hataya kaptırmanın utancı, kamuoyuna açıklanamayacak kadar fazlaydı. Ya da belki Leonov’un söylediği gibi, yetkililer, Moskova’ya bu kadar yakın bir yerde “bir hata” olduğunu kamuoyuna açıklamak istemediler. Bunu asla bilemeyiz. Bildiğimiz şey, Gagarin’in ilk ve tek uzay görevinin dünyamızda silinmez bir iz bıraktığıdır.
Central Florida Üniversitesi’nde tarih profesörü yardımcısı Amy Foster, “Wright Kardeşler 1903’te bunu başarmadan önce insanlar bin yıldır havada uçmayı hayal ediyorlardı.” diyor.
“Uzayda uçan insanlar fikri daha da güçlüydü. Hem Amerika Birleşik Devletleri hem de Sovyetler Birliği, Gagarin’i başarılı bir şekilde fırlatmış olsa da, görevin bir insanı nasıl etkileyeceğine dair hala sorular vardı. Uçuş, uzayda uçmayı yalnızca ulaşılabilir hale getirmekle kalmadı, aynı zamanda gerçekçi bir çaba da gösterdi.”
Utku Emre KOCAİBİŞ
Bunlar da ilginizi çekebilir
Dünya Yüzeyini Terk Ettikten Sonra Uzay Tam Olarak Nerede Başlar?
Çin’in Uzaydaki “Dünyanın İlk 6G Uydusu” Gerçekte Ne Anlama Geliyor?
Uzaydaki Güneş Enerjisi Santralleri Enerji İhtiyacımıza Cevap Olabilir.
Yorumlar 6