St. Louis’deki Washington Üniversitesi’nden bilim insanmları, Mars’ın tuzlu suyunu oksijen ve yakıta dönüştürmeyi vaat eden bir sistemi açıkladılar. Su ve Mars söz konusu olduğunda, iyi haberler var. Mars’ta su var! Kızıl Gezegen çok soğuk; donmamış su, neredeyse kesin olarak Mars toprağından gelen tuzla dolu. Ayrıca bu da donma sıcaklığını düşürüyor. Tuzlu su içemezsiniz ve elektrik (elektroliz) kullanarak onu oksijene (nefes almak için) ve hidrojene (yakıt için) ayırmak için olağan yöntem, tuzun çıkarılmasını gerektirir; bu sert, tehlikeli bir ortamda külfetli, maliyetli bir çaba gerektirir.
Oksijen ve hidrojen doğrudan tuzlu sudan çıkarılabilseydi, bu tuzlu su elektroliz işlemi çok daha az karmaşık ve daha ucuz olacaktı. St. Louis Washington Üniversitesi McKelvey Mühendislik Okulu’ndaki mühendisler tam da bunu yapan bir sistem geliştirdiler. Araştırmaları bugün Proceedings of the National Academy of Sciences’da (PNAS) yayınlandı.
Sistem, -36°C sıcaklıkta simüle edilmiş bir Mars atmosferinde incelendi
Vijay Ramani, Roma B. ve Enerji, Çevre ve Kimya Mühendisliği Bölümü’nde Seçkin Üniversite Profesörü Raymond H. Wittcoff liderliğindeki araştırma ekibi, tuzlu su elektroliz sistemini tipik karasal koşullar altında doğrulamakla kalmadı; sistem, -36°C sıcaklıkta simüle edilmiş bir Mars atmosferinde incelendi.
Ramani, “Mars tuzlu su elektrolizörümüz, görevlerin lojistik hesaplamasını Mars ve ötesine kökten değiştiriyor.” dedi. “Bu teknoloji, okyanusları uygulanabilir bir oksijen ve yakıt kaynağı olarak kullanan Dünya için de aynı derecede faydalıdır.”
NASA’dan Phoenix Mars Lander, Mars’ın sularına 2008 yazında, “dokundu ve tattı”, O zamandan beri, Avrupa Uzay Ajansı’nın Mars Express’i, magnezyum perklorat tuzunun varlığı sayesinde sıvı halde kalan yer altı su havuzlarını keşfetti. Mars’ta, geçici de olsa, yaşamak için, Dünya’ya dönmekten bahsetmeye bile gerek yok, astronotların kızıl gezegende su ve yakıt dahil bazı ihtiyaçları üretmesi gerekecek. NASA’nın Perseverance gezgini şu anda Mars’a gidiyor ve yüksek sıcaklıkta elektroliz kullanacak aletler taşıyor. Bununla birlikte, Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment (MOXIE) yalnızca havadaki karbondioksitten oksijen üretecek.
Ramani’nin laboratuvarında geliştirilen sistem, aynı miktarda güç kullanarak MOXIE’den 25 kat daha fazla oksijen üretebiliyor. Ayrıca astronotların eve dönüş yolculuğunu hızlandırmak için kullanılabilecek hidrojen üretebilir. Ramani, “Yeni tuzlu su elektrolizörümüz, ekibimiz tarafından karbon katot üzerinde platin ile birlikte geliştirilen bir kurşun rutenat piroklor anot içerir.” dedi. “Geleneksel elektrokimya mühendisliği prensiplerinin optimum kullanımıyla birleştirilmiş bu özenle tasarlanmış bileşenler, bu yüksek performansı sağladı.”
Savunma alanında yararlı olabilir
Dikkatli tasarım ve benzersiz anot, sistemin su kaynağını ısıtmaya veya saflaştırmaya gerek kalmadan çalışmasını sağlıyor. Ramani’nin grubundaki araştırma bilimcisi ve makalenin ortak ilk yazarı Shrihari Sankarasubramanian, “Paradoksal olarak, sudaki çözünmüş perklorat, sözde safsızlıklar, aslında Mars’ınki gibi bir ortamda yardımcı oluyor.” dedi.
( Safsızlık, belirli miktarda sıvı, gaz veya katı kimyasal içinde o kimyasalın genel içeriğinden farklı yabancı kimyasallar bulunmasıdır. Safsızlıklar, kimyasal veya ticari bir ürünün sentezi sırasında doğal olarak oluşur veya eklenir. wikipedi)
“Suyun donmasını önlüyorlar ve ayrıca elektrik direncini düşürerek elektrolizör sisteminin performansını artırıyorlar.”
Tipik olarak, su elektrolizörleri yüksek oranda saflaştırılmış, deiyonize su kullanır ve bu da sistemin maliyetini artırır. Ramani ekibinin gösterdiği teknoloji gibi optimalin altında veya tuzlu suyla çalışabilen bir sistem, su elektrolizörlerinin ekonomik değer önermesini her yerde, hatta burada Dünya’da bile önemli ölçüde artırabilir.
Doktora sonrası araştırma görevlisi Pralay Gayen, “Bu elektrolizörleri zorlu Mars koşullarında kanıtladıktan sonra, onları Dünya’da çok daha yumuşak koşullar altında, hidrojen ve oksijen üretmek için tuzlu su veya tuzlu su beslemelerini kullanmak üzere, örneğin deniz suyu elektrolizi yoluyla kullanmak üzere yerleştirmeyi planlıyoruz.” dedi. Ramani’nin grubunda ve ayrıca bu çalışmanın il ortak yazarı.
Bu tür uygulamalar, örneğin denizaltılarda talep üzerine oksijen oluşturarak savunma alanında yararlı olabilir. Derin denizde, evimize daha yakın olan keşfedilmemiş ortamları keşfederken oksijen de sağlayabilir.
Utku Emre KOCAİBİŞ
İlginizi çekebilir
Bu Harika Videoda Çin’in Uzay Aracının Ay’a İnişini İzleyin
Çin’in “Uzay Rüyası”: Ay’a ve Ötesine Uzun Bir Yürüyüş
Uzaydaki İlk Adam Olan Yuri Gagarin’e Gerçekte Ne Oldu?
Çin’in Uzaydaki “Dünyanın İlk 6G Uydusu” Gerçekte Ne Anlama Geliyor?
Yorumlar 7