Sırasıyla milyarder Bill Gates ve Warren Buffett‘a ait iki enerji şirketi, deneysel bir nükleer santral için muhtemel yer olarak emekliye ayrılan bir kömür santralinin yerini seçti. Gates’ten TerraPower ve Buffett’ten PacifiCorp, yeni reaktörün yerinin yıl sonuna kadar onaylanacağını umuyor ve potansiyel saha, Wyoming’deki bir basın toplantısında açıklandı. Natrium reaktörü, uluslararası endişelerin merkezinde yer alan Çin’de inşa edilenlere benzer bir erimiş sodyum nükleer fisyon reaktörüdür.
Bunun nedeni, bu tür reaktörlerin tükettiğinden daha fazla radyoaktif madde üretmesi ve bu tür ürünler arasında plütonyum bulunmasıdır. Plütonyum diğer nükleer reaktörlerde kullanılabilir veya ülkeler onu nükleer silahlar için kullanmaya karar verebilir. Bu tip reaktörler hızlı reaktörler olarak bilinir.
Plütonyum üretimi tek başına bir tehlike oluşturmasa da nasıl kullanacağına bağlı olarak çok tehlikeli bir silah haline gelebilir. Bu reaktörlere ilgi duyulmasının nedeni verimliliğinin yüksek olmasıdır. Nükleer reaktörlerin büyük çoğunluğu reaksiyonları soğutmak için su kullanır ve bu yaklaşım uranyumdan enerjinin yüzde birinden daha azını çıkarabilir.
İdeal bir erimiş tuz reaktöründe verim 100 kat daha fazladır. Bu çok daha az bir yakıtla çok daha yüksek bir verim demektir. Natrium ve benzeri reaktör ürünleri için verimlilik bu kadar yüksek değildir. Bu yüzden geri dönüşümde kullanılarak alınan verim yükseltilmeye çalışılır.
Yapılan analiz, erimiş sodyumla uğraşmanın reaktivitesi ve bu tür reaktörlerin daha uzun ve daha karmaşık üretim zincirlerine sahip olması nedeniyle nükleer cihazların çoğalmasıyla ilgili riskler göz önüne alındığında, reaktörün güvenliğiyle ilgili endişeleri de vurgulamaktadır.
Hızlı reaktörler, iyi yapılırsa belirli avantajlara sahiptir ve sera emisyonlarını azaltmada çok önemli olabilirler, ancak kesinlikle bazı önemli sorunların ele alınmasına kesinlikle ihtiyaç vardır.
Bu reaktörün, talep gerektirdiğinde beş buçuk saatten fazla bir süre için 500 megawatt’a yükseltilebilen 345 megawatt üretmesi bekleniyor. Bu, 400.000 evin enerji ihtiyacını karşılamaya eşdeğerdir.
Şu anda Rusya’da iki ticari hızlı reaktör ve Hindistan ve Japonya’da iki test reaktörü var. Çinlilerin 2023 ve 2026’da faaliyete geçmesi bekleniyor ve bu yeni ABD on yılın sonuna doğru çalışmaya başlayacak.
Oğuzhan Saçkıran
