“Nuh’un Gemisi” olarak adlandırılan Küresel Tohum Kasası Güney Kore dağında güvende tutulmakta.
Bir nükleer patIamaya dayanacak şekilde tasarlanmış bir Güney Kore dağ tünelinde saklanan yaklaşık 5.000 yabani bitki türünün tohumları, iklim değişikliğine, doğal afetlere ve sa√aşa karşı korunmak üzere depolanıyor.
Araştırmacılar, artan insan nüfusu, kirlilik ve ormansızlaşma nedeniyle daha çoğu çeşit listeye alınmadan önce bile, bitki neslinin tükenmesinin endişe verici bir oranda ilerlediği konusunda uyarıyor.
Baekdudaegan Ulusal Arboretum Tohum Kasası Merkezi başkanı Lee Sang-yong, gelecekle ilgili olaylarda kaybolmamalarını sağlamak için 4.751 farklı yabani bitki türünden yaklaşık 100.000 tohumu koruduğunu söylüyor. AFP’ye, dünyanın bu tür iki tesisinden biri olduğunu söyledi. Numunelerin çeşitli amaçlarla saklandığı ve düzenli olarak alındığı daha yaygın tohum bankalarının aksine, tohum kasalarındaki tortuların kalıcı olması ve yalnızca neslinin tükenmesini önlemek için son çare olarak kullanılması amaçlanmıştır.
Kasa, tel çitler ve düzinelerce kamera ile çevrili, yerinde çekim ve polisin düzenli olarak devriye gezmesi konusunda kısıtlamalarda bulunan Güney Kore Ulusal İstihbarat Servisi tarafından bir güvenlik tesisi olarak belirlendi.
İçeride, bir asansör yaklaşık sekiz kat aşağı, tohumları korumak için eksi 20 santigrat derecede, canlı tutmak için ise yüzde 40 nemde tutulan iki ağır çelik kapının depoyla beraber el kranklı rafları koruduğu kavernöz bir beton tünele iniyor.
Kasanın örnekleri büyük ölçüde Kore yarımadasından gelen floradandır fakat iki milyon tohumluk kapasiteyle Güney, teklifini kabul edenler arasında Kazakistan ve Tacikistan’ın da bulunduğu diğer ülkelere yer açıyor.
Lee, “Tohum kasası, tohumların yok olmalarını önlemek için muhafaza eder, bu nedenle en iyi senaryo, tohumların asla çıkarılmaması gerektiğidir.” İfadesini kullandı. Kıyamete meydan okuyan rolüne rağmen, 1950’de komşu Kuzey tarafından işgal edilen bir ülke tarafından inşa edildi ve Pyongyang o zamandan beri bir nükleer ve füze cephaneliği geliştirdi.
Lee, tesisin Güney Kore’deki en güvenli yerde inşa edildiğini ve 6.9 büyüklüğündeki bir depreme ve hatta bir atom çarpmasına bile dayanacak şekilde tasarlandığını söyledi. Lee, coğrafi olarak çok güvenli olduğunu ayrıca sa√aştan ve nükleer tehditlerden korunmak için 46 metre derinliğinde bir yeraltı tüneli döşediğini söyledi.
Dünyanın en büyük ve en iyi bilinen tohum kasası, Kuzey Kutbu’ndan yaklaşık 1.300 kilometre (yaklaşık 800 mil) uzaklıkta olan bir Arktik Norveç takımadası olan Svalbard’daki eski bir kömür madeninin derinliklerinde gömülüdür.
Gıda ürünlerinin “Nuh’un Gemisi” olarak adlandırılan Küresel Tohum Kasası, gezegendeki hemen hemen her ülkeden bir milyondan fazla tohum örneğini depolayarak tarım ve ilgili bitkilere odaklanıyor.
Ancak araştırmacılar, bugün yediğimiz ürünlerin orijinal kaynağı olan yabani bitkilerin tohumlarının korunmasının göz ardı edilmemesi gerektiğini söylüyor. Yakın tarihli bir BM raporuna göre, vahşi doğada uzun vadeli gıda güvenliğine yardımcı olmak için genetik çeşitlilik sağlayabilen “etkili korumadan yoksun” çoğu mahsul akrabadır.
Sonuç olarak çiftçiliğin iklim değişikliğine, zararlılara ve patojenlere karşı muhtemelen daha az dayanıklı olacağı konusunda uyardı ve şunları ekledi: “Bir bütün olarak insanlığın bağlı olduğu biyosfer, insanlık tarihinin tüm zamanından daha hızlı bir şekilde düşüyor.”
Kew, geçen yılki bir raporda, yabani bitkilerin gelecekteki ilaçlar, yakıtlar ve gıda olarak umut vaat ettiğini, ama bunların yaklaşık beşte ikisinin, büyük ölçüde habitat tahribatı ve iklim değişikliği nedeniyle yok olma tehdidi altında olduğunu söyledi. Ayrıca, kaybolmadan önce onları tanımlamanın zamana karşı bir yarış olduğunu da ekledi.
Baekdudaegan National Arboretum’da kıdemli bir araştırmacı olan Na Chae-sun, yabani bitki tohumlarıyla ilgili araştırmaların “büyük ölçüde yetersiz” olduğunu da söyledi. Ekibiyle beraber, tohumlar kataloglanıp tohum kasasında saklanmadan önce numune topluyor ve X-ray testleri ve deneme ekimleri dahil olmak üzere titiz ve kapsamlı bir süreç yürütüyor.
“Kerbsideki yabani çiçeğin neden önemli olduğunu sorabilirsiniz?” dedi. “Bizim işimiz bunları tek tek tespit etmek ve insanlara ne kadar önemli olduklarını bildirmektir.” Diye de devam etti. “Bugün yediğimiz ekinler kerbsideki isimsiz çiçekten gelmiş olabilir.” Diyerek bitirdi.
ASLIHAN BULDUK