Biyologlar, bütün canlıları; küresel boyuttan, mikroskobik boyuta kadar etkileyen önemli dinamik olaylarla birlikte inceleyen, biyoloji bilimi ile uğraşan kişilerdir. Günümüzdeki biyologlar, araştıma kariyerlerine akademi dahilinde veya özel bir araştırma şirketlerinde katkı sağlayabiliyorlar. Bugün ise sizlere geçmişten günümüze kadar sağlık alanındaki buluşları ile nam salmış ve insanlık için çalışmış bilim insanları, yani biyologlar ve sağlık bilimcilerin listesini sunacağız. Not: Liste soyada göre alfabetik sıralanmıştır.
En İyi Biyologlar Listesi:
İbn-i Sina
– Avicenna, Doğum 980 – Ölüm 1037.
İbn-i Sina, diğer adıyla avicenna, (doğum 980 Buhara, İran [Şu anki Özbekistan’da], Ölüm 1037 Hemedan, İran) Müslüman hekim, Orta Çağ İslam dünyasının en ünlü, etkileyici filozofu ve bilim insanı. Tıp alanında dünyaca büyük katkıları ile bilinir. Geniş felsefi ile bilimsel ansiklopedi olan Kitabu’l Şifa’yı (Şifa Kitabı) yazdı. Ayrıca tıp tarihinin en ünlü kitaplarından biri olan El-Kanun Fi’t-Tıbb’ı (Tıp Kanunları) kitabını yazdı.
Oswald Avery 1877 – 1955.
Kanadalı hekim ve araştırmacı. Avery-MacLeod-McCarty deneyinin ortaya çıkardığı gibi, DNA’nın kalıtım talimatlarını birbirini takip eden organizmalar nesillerinden geçirdiğini keşfetti – yaşamın kimyasal kodunu taşıyor.
James Black 1924 – 2010.
Sir James Whyte Black (14 Haziran 1924 – 22 Mart 2010), İskoçyalı doktor ve farmakolog. Kalp hastalıklarının tedavisi için bir beta blokör olan propranololü geliştirdi. Ayrıca, beta blokerleri dışında, mide ülserleri için histamin antagonistleri ile devrim yaratan ilaç tasarımı.
Elizabeth Blackwell 1821 – 1910.
Elizabeth Blackwell (3 Şubat 1821 – 31 Mayıs 1910) Amerika’da hekim olmaya hak kazanan ilk kadın; Amerika’nın ilk kadın tıp okulunun kurucusu.
Linda Buck Doğum 1947.
Linda Brown Buck (29 Ocak 1947, Seattle- …) 2004 Nobel Tıp Ödülü Sahibi Amerikalı bilim insanıdır. Koku duyumuzun nasıl tanınıp hatırlandığını keşfetti: İnsanlarda, doğrudan beynin koku alma ampülüne sinyaller gönderen yaklaşık 350 farklı koku reseptör hücresi vardır.
Santiago Ramón y Cajal 1852 – 1934.
Santiago Ramón y Cajal (1 Mayıs 1852 – 17 Ekim 1934) İspanyol patolog, histolog, sinirbilimci ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi. Modern sinirbilimin kurucusu: nöronların birbirine bağlı hücreler ağından ziyade biyokimyasal olarak farklı hücreler gibi davrandığını söyleyen nöron doktrinini kanıtladı.
Rachel Carson 1907 – 1964.
Rachel Louise Carson (d. 27 Mayıs 1907, Springdale, Pensilvanya – ö. 14 Nisan 1964) 20. yüzyıl çevreciliğinin kurucusu olan Sessiz Bahar kitabı gibi kimyasalların çevre üzerindeki etkisinin yeniden değerlendirilmesine yol açarak yasaklar ve ağır kısıtlamalara yol açtı.
George Washington Carver c.1860 – 1943.
George Washington Carver (Ocak 1864 – 5 Ocak 1943), Amerikalı bilim insanı, botanist, eğitmen, ve mucit. Toprağın tükenmesini önlemek için pamuğa alternatif bir ürün olarak nitrojen sağlayan yer fıstığını teşvik ederek Amerika Birleşik Devletleri’nin tarım ekonomisini iyileştirdi.
Erwin Chargaff 1905 – 2002.
Erwin Chargaff (11 Ağustos 1905; Çernivtsi, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu – 20 Haziran 2002). Alman biyokimyacı olan Ervin Chargaff, “Chargaff kuralları” sayesinde, DNA’nın yapısının keşfedilmesine giden yolu açtı.
Jacques Cousteau 1910 – 1997.
Diğer adıyla Jacques-Yves Cousteau, okyanus uzmanı, deniz subayı ve sinema yönetmeni. Oscar ödüllü denizcilik öncüsü; Modern su altı dalışın icadı (SCUBA). Ayrıca, deniz biyolojisini birkaç dramatik televizyon dizisi ile popüler hale getirdi. Denizaltı biyolojisini yazdığı kitaplarla tanıtmaya çalıştı.
Francis Crick 1916 – 2004.
Francis Harry Compton Crick (8 Haziran 1916 – ö. 28 Temmuz 2004), İngiliz moleküler biyolog, fizikçi ve nörobilimci. DNA’nın yapısını ve replikasyon mekanizmasındaki kodu keşfetti; Dizi Hipotezini ve Merkezi Dogma ‘yı kurdu; DNA’nın amino asitlerden protein oluşumunu kontrol etmek için üçlü bir kod kullandığını keşfetti.
Marie Curie 1867 – 1934.
Marie Skłodowska Curie, kimyasal elementler olan radyum ve polonyum keşfetti;
Radyoaktivite alanında öncü araştırmalarıyla nobel ödülü alan ilk kadın. Üstelik, bu ödülü iki kere alan ilk bilim insanıdır. Radyoaktif elementlerin çalışılmasına çok sayıda katkı sağladı; tümörlerin radyasyonla tedavisine yönelik ilk araştırmayı gerçekleştirdi.
Charles Darwin 1809 – 1882.
Charles Darwin, İngiliz biyolog ve doğa tarihçisidir. Tarihin en ünlü kitaplarından biri olan Türlerin Kökeni Üzerine kitabını yazdı. Darwin’in fikirleri üzerine inşa edilen modern evrim teorisi, bugün biyoloji biliminin temeli ve birleştirici ögesidir.
John Eccles 1903 – 1997.
Sir John Carew Eccles (27 Ocak 1903 – 2 Mayıs 1997), Avustralyalı nörofizyolog. Memelilerde sinir hücreleri arasında mesajların nasıl geçtiğini keşfetti. Ayrıca hem uyarıcı hem de inhibe edici süreçlerin elektrikten ziyade doğası gereği kimyasal olduğunu tespit etti.
Empedokles (Empedokles) c. MÖ 490 – MÖ 430.
Empedokles, Sokrates öncesi düşünürlerden bir tanesidir. Eski bir doğal seçilim teorisi; kütlenin korunması; Ayrıca, Empedokles, kendinden önceki doğa düşünürlerinin temel öğe (arkhe) olarak belirlediği, ateş, su, toprak, hava öğrelerinin hepsini bir arada kullanan ilk düşünür olmuştur.
Ronald Fisher 1890 – 1962.
Deneysel tasarım icat etti; istatistiksel varyans kavramını tasarladı. Doğal seçilim yoluyla evrimi, popülasyon genetiğinin yeni alanını tanımlayan Mendel’in kalıtım kuralları ile birleştirdi.
Alexander Fleming 1881 – 1955.
Yaraları ve enfeksiyonları antiseptik ajanlarla tedavi etmenin, hiçbir önlem alınmamasından daha fazla ölüme neden olduğunu keşfetti. Penisilini keşfetti ve antibiyotiğe dirençli bakterilerin yükselişini öngördü.
Howard Walter Florey 1898 – 1968.
Howard Walter Florey, (d. 24 Eylül 1898, Adelaide, Avustralya – ö. 21 Şubat 1968, Oxford, İngiltere) Avustralyalı eczacı ve patolog. Howard Florey ve bilimsel ekibi, penisilini bilimsel bir meraktan güçlü bir antibiyotiğe – milyonlarca hayatı kurtaran sihirli bir kurtarıcıya- dönüştürdü.
Rosalind Franklin 1920 – 1958.
Rosalind Elsie Franklin (d. 25 Temmuz 1920, Londra, ö. 16 Nisan 1958, Londra) DNA, RNA, virüs, kömür ve grafitin yapılarının anlaşılmasında büyük katkılarda bulunan İngiliz biyofizikçi, kimyager ve kristallografçısıdır. DNA’nın yapısını oluşturmak için kullanılan deneysel verilerin çoğunu sağladı. DNA’nın iki şekilde var olabileceğini keşfetti. Kömürün moleküler bir elek görevi gördüğünü tespit etti.
Galen 129 – yak. 216
Gladyatörlere hekim olarak tıbbi uygulamasına başladı ve diyet ve sağlık arasında bir bağlantı kurdu. Galen, Batı ve Arap tıbbına 1500 yıldır hakim olan kusurlu bir doktrin (Öğreti) yarattı.
Jane Goodall 1934’te doğdu.
Şempanze davranışında çığır açan keşifler; şempanzelerin insanlara benzer sosyal davranışları olduğunu ve ayrıca aletler yaptıklarını ve et için yemek yediklerini ve avladıklarını tespit etti.
Stephen Jay Gould 1941 – 2002.
Stephen Jay Gould (10 Eylül 1941 – 20 Mayıs 2002), Yahudi kökenli Amerikalı paleontolog, evrimsel biyolog ve bilim tarihçisi. Evrimin, daha kısa hızlı değişim dönemleri ile kırılan uzun istikrar dönemlerinden oluştuğunu öne süren kesintili denge teorisini geliştirdi. Ödüllü bir yazar ve bilimin popülerleştiricisi.
Alister Hardy 1896 – 1985.
Alister Clavering Hardy (d. 10 Şubat 1896, Nottingham; ö. 22 Mayıs 1985, Oxford), İngiliz deniz biyoloğu; zooplankton ve deniz ekosistemi uzmanı. Türümüzün suda evrimleştiğini iddia eden sucul maymun teorisini yarattı. (diğer ismi Sucul Kuyruksuz Maymun Hipotezi)
William Harvey 1578 – 1657.
Kalpte başlayan ve biten tam bir döngü olduğunu gösteren kan dolaşımını ilk kez açıkladı.
George de Hevesy 1885 – 1966.
George Charles de Hevesy (doğum adı: Georg Karl von Hevesy, 1 Ağustos 1885, Budapeşte – 5 Temmuz 1966, Freiburg im Breisgau), Nobel Ödülü sahibi Macar kimyagerdir. Kimyasal ve biyolojik süreçleri incelemek için izotoplara öncülük etti; bitki ve hayvanların besin olarak alındıktan sonra belirli kimyasal elementleri nasıl kullandıklarını keşfetti. Keşfedilen eleman Atom numarası 72 olan, hafniyum.
Maurice Hilleman 1919 – 2005.
Maurice Ralph Hilleman, biyolog. Tarihteki en üretken aşı mucidi; kırktan fazla aşı geliştirildi; bugün rutin aşılama programlarında kullanılan on dört aşıdan sekizini icat etti; Aşıları, her yıl kurtarılan sekiz milyon kadar hayattan sorumlu olabilir.
Hipokrat MÖ 460 – c. 370 BC.
Hipokrat (Yunanca: Ἱπποκράτης, Hippokrates) (d. MÖ 460, İstanköy – ö. MÖ 370, Larissa) Batı tıbbının babası: sistematik tıbbi tedaviler, onları dinden ve hurafelerden ayıran; eğitimli hekimler; çok sayıda tıp ders kitabı üretti. Ünlü Hipokrat Yemini, doktorları iyi etik uygulamalara bağlar.
Robert Hooke 1635 – 1703.
Hücreleri keşfetti ve bilim tarihinin en önemli kitaplarından biri olan Micrographia’yı ilk kez mikroskobik dünyayı ortaya çıkaran yazdı ; Hooke Yasasını fizikte keşfetti; cep saatlerinin yapılmasını sağlayan denge yayını icat etti.
Jack Horner 1946’da doğdu.
Bilimin popülerleştiricisi: dinozorların gençlerine baktıklarını ve bazılarının kolonilerde yuva kurduklarını keşfetti. Günümüz dinozorunu yumurtadan çıkarmak için uykuda olan dinozor DNA’sını yeniden etkinleştirmek üzerinde çalışıyor.
Irene Joliot-Curie 1897 – 1956.
Kararlı kimyasal elementlerin “tasarımcı” radyoaktif elementlere nasıl dönüştürüleceğini keşfetti; bunlar milyonlarca hayatı kurtardı ve her yıl on milyonlarca tıbbi prosedürde kullanılıyor.
Frances Kelsey 1914 – 2015.
Frances Kathleen Oldham Kelsey (24 Temmuz 1914 – 7 Ağustos 2015) Kanadalı-Amerikalı ünlü Farmakoloji alanında uzman hekim ve aktivist. 1960’ların başında, anneler hamilelik sırasında Talidomit (thalidomide) ilacı aldığı için binlerce çocuk öldü ya da hatalı doğdu. Amerika’da talidomit ilacı yüzünden patlak veren sağlık skandalında çözüm üreten doktor.
Karl Landsteiner 1868 – 1943.
Karl Landsteiner, immünolog ve patolog. İnsan kan grubu sistemini keşfetti ve güvenli kan nakline giden yolu açtı; kandaki Rh faktörünü keşfetti; kanıtlanmış çocuk felci bir virüs tarafından yayılan bulaşıcı bir hastalıktır; hapteni keşfetti. (Hapten, olgular, sadece bir protein gibi büyük bir taşıyıcıya bağlandığında bir bağışıklık tepkisi ortaya çıkaran küçük moleküllerdir)
Antonie van Leeuwenhoek 1632 – 1723.
Antonie Philips van Leeuwenhoek, (24 Ekim 1632 – 26 Ağustos 1723), Hollandalı tüccar ve bilim adamı. Mikrobiyolojinin babası, tek hücreli hayvanları ve bitkileri, bakterileri ve spermatozoayı keşfetmek için olağanüstü kendi kendine yapılan lensler kullandı.
Carolus Linnaeus 1707 – 1778.
Tüm yaşam formlarını sınıflandırmak için kullandığımız iki parçalı adlandırma sistemi ile doğal dünya görüşümüzü organize etti; yaklaşık 13.000 yaşam formu adlandırılmış ve sınıflandırılmıştır.
Barbara McClintock 1902 – 1992.
Çığır açan genetik: genlerin bir organizmanın fiziksel özelliklerini açıp kapattığını gösterdi; türlerdeki genetik çeşitliliği artıran kromozomal geçişi keşfetti; transpozisyon keşfi, ve genlerin kromozomlar içinde hareket edebildiği keşfi. Transpozonlar ilk defa mısır bitkisinde Barbara McClintock tarafından 1948’de keşfedilmiştir.
Gregor Mendel 1822 – 1884.
Genetik bilimini kurdu; kalıtımın birçok kuralını belirledi; resesif ve baskın özellikleri belirledi. Ayrıca bu özelliklerin ebeveynlerden çocuklara matematiksel olarak tahmin edilebilir bir şekilde geçtiğini belirledi.
Franz Mesmer 1734 – 1815.
Franz Anton Mesmer, (23 Mayıs 1734 – 5 Mart 1815) Alman hekim, aynı zamanda mesmerizmin kâşifi. Mesmer, yanlışlıkla, magnétism animal adını verdiği dikkate değer yeni bir fenomen keşfetti. Bunu psikosomatik hastalıkları olan insanları tedavi etmek için kullandı. Tedavi aslında, daha sonra gerçek bir hipnoz fenomeni mesmerizm olarak çalıştı. (Psikosomatik, psikolojik kökenli fiziksel hastalıklar için kullanılan adlandırma. )
Charles Nicolle 1866 – 1936.
Charles Jules Henry Nicolle, Fransız bakteriyoloji bilgini. Tifüsün bitler tarafından taşındığını keşfetti; salgınların nasıl önlenebileceğini gösterdi. Belirsiz enfeksiyonları keşfetti. (Tifüs, Rickettsia bakterilerinin etken olduğu bulaşıcı hastalıktır. )
Florence Nightingale 1820 – 1910.
Hemşireliği saygın, yüksek eğitimli bir mesleğe dönüştüren bir sağlık öncüsü; daha geniş sağlık sonuçlarını analiz etmek için kullanılan istatistikler; 1871 ile 1935 yılları arasında beklenen yaşam süresine 20 yıl eklenmesi ile büyük ölçüde kredilendirilen sağlık reformlarını savundu.
Louis Pasteur 1822 – 1895.
Modern mikrobiyolojinin babası; ayna görüntü molekülleri keşfi ile dönüştürülmüş kimya ve biyoloji; anaerobik bakteri keşfetti; hastalığın mikrop teorisini kurdu; pastörizasyon yoluyla gıda korumayı icat etti.
Linus Pauling 1901 – 1994.
Maverick kimya devi; formüle edilmiş değerlik bağ teorisi ve elektronegatiflik; kuantum kimyası, moleküler biyoloji ve moleküler genetik alanlarını kurdu. Proteinlerin alfa-sarmal yapısını keşfetti; orak hücreli aneminin moleküler bir hastalık olduğunu kanıtladı.
Wilder Penfield 1891 – 1976.
Wilder Graves Penfield, Amerikan-Kanadalı beyin cerrahıydı. İnsan beyninin haritasını çıkaran ve beynin hangi bölümlerinin farklı duyular, farklı vücut hareketleri ve konuşma gibi işlevlerle en güçlü şekilde ilişkili olduğunu gösteren beyin cerrahisinin öncüsü.
Philippe Pinel 1745 – 1826.
Bilimsel psikiyatriyi kurdu ; akıl hastalarının tutulduğu koşullarda insani değişiklikler yaptı; akıl hastalarının birey olarak anlaşılması gerektiği fikrini destekledi.
Francesco Redi 1626 – 1697.
Bilim tarihindeki ilk kontrollü deneyleri tasarladı ve gerçekleştirdi; sineklerin üreyip yumurtladığını ve kendiliğinden üremediğini gösterdi; modern parazitoloji kurdu.
Theodor Schwann 1810 – 1882.
Hücrenin tüm canlıların temel birimi olduğunu tespit etti; onun hücre sınıflandırması, modern histolojinin temelidir; pepsin enzimini keşfetti; alkol fermantasyonunda mikroorganizmaların oynadığı rolü tanımladı.
Gene Shoemaker 1928 – 1997.
İlk astrojeolog ve gezegensel etki biliminin kurucusu; Dünya üzerindeki büyük kraterlerin volkanik aktiviteden çok asteroitler ve kuyruklu yıldızlar ile çarpışmalardan kaynaklandığını kanıtladı; önerilen mikroskobik yaşam, asteroit çarpmalarıyla uzaya fırlatılan kayalar üzerinde gezegenler arasında seyahat edebilir.
BF Skinner 1904 – 1990.
20. yüzyılın en etkili psikoloğu; davranışçılık bilimine öncülük etti; öğrenmede olumlu pekiştirmenin gücünü keşfetti; nicel olarak tekrarlanabilir sonuçlar üreten ilk psikolojik deneyleri tasarladı.
Susumu Tonegawa 1939’da doğdu.
Susumu Tonegawa (利根川 進 Tonegawa Susumu, 6 eylül 1939) Japon bilim adamı. Bağışıklık sisteminin neredeyse tüm mikro organizmalarla savaşmak için nasıl milyonlarca farklı antikor ürettiğini keşfetti . Bunu yaparken, uzun vadeli antikor çeşitliliği bulmacasını çözdü.
Youyou Tu 1930’da doğdu.
ilaç kimyacısı ve eğitimci. Atemisinin ve Dihidroartemisinin kaşifi olarak bilinir. Sıtma tedavisi olan artemisinin ilacını, 2.000 yıldan uzun süredir Çin ateşi tedavilerinde kullanılan bir bitki olan tatlı pelin ağacından çıkardı. Artemisinin ve türevleri milyonlarca insanın hayatını kurtardı veya iyileştirdi. (Dihidroartemisinin sıtmanın tedavisinde kullanılan bir ilaçtır.)
Harold Urey 1893 – 1981.
Harold Clayton Urey, 1934’te Nobel Kimya Ödülü kazanan Amerikalı kimyager. Döteryum’u keşfetti; kayalardaki izotop oranlarının geçmiş Dünya iklimlerini nasıl ortaya çıkardığını gösterdi; modern gezegen bilimini kurdu; Miller-Urey deneyi, elektrikle kıvılcım çıkaran basit gazların yaşamın yapı taşları olan amino asitleri ürettiğini gösterdi.
Craig Venter 1946’da doğdu.
Serbest yaşayan bir organizmanın tüm genomunu ilk okuyan; insan genomunun haritalanmasında önemli bir rol oynadı; daha önce belgelendiğinden daha fazla gen keşfetti; sentetik DNA ve yeni bakteri türleri yarattı.
Andreas Vesalius 1514 – 1564.
Vücut hakkında bin yıldan uzun süredir devam eden yanlış kanıları ortadan kaldırarak modern anatomiyi kurdu.
Rudolf Virchow 1821 – 1902.
Hem patoloji hem de sosyal tıbbın kurucusu olan Virchow, hastalıkların hatalı çalışan hücrelerden kaynaklandığını doğru bir şekilde tanımladı. Lösemi adını verdi ve embolizm, tromboz, kordoma ve okronoz gibi durumları kataloglayan ve adlandıran ilk kişi oldu.
George Wald 1906 – 1997.
Gözlerimizin ışığı kaydetmesine izin veren A vitamini kimyasal döngüsünü keşfettikten sonra gözün kimyasını açıkladı. Renk görme ve renk körlüğünün kimyasını kurdu.
Selman Waksman 1888 – 1973.
Selman Abraham Waksman, biyokimyacı. Tüberküloz için ilk etkili tedavi olan streptomisin dahil, toprakta yaşayan bakteriler tarafından yapılan antibiyotikleri keşfetti; antibiyotik kelimesini icat etti. Vereme karşı ilk antibiyotik olan streptomisinin keşfi için 1952 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü aldı.
Alfred R. Wallace 1823 – 1913.
Evrim teorisini doğal seleksiyonla bağımsız olarak formüle etti; insan faaliyetlerinin doğal dünya üzerindeki etkileriyle ilgili endişelerini dile getiren ilk biyologlardan biriydi.
Maurice Wilkins 1916 – 2004.
Maurice Hugh Frederick Wilkins (d. 15 Aralık 1916 – ö. 5 Ekim 2004).Fizikçi ve moleküler biyolog. Watson ve Crick’in 1953’te yapısını keşfetmesiyle sonuçlanan DNA üzerine deneysel araştırmayı başlattı; DNA’yı kristalize etti ve o sırada görülen en kaliteli X-ışını görüntülerini elde etti, bu da DNA moleküllerinin sarmal şekilli olduğunu gösterdi.
Sergei Winogradsky 1856 – 1953.
Yaşam döngüsü konseptine öncülük eden bir Rus mikrobiyolog, ekolog ve toprak bilimci. Mikrobiyal ekoloji (Çevresel mikrobiyoloji) kurdu; Güneş ışığından çok kimyasal reaksiyonlardan enerji elde eden kemosentetik yaşam formlarını keşfetti; toprakta nitratları yeşil bitkiler için uygun hale getiren nitrojen bağlayıcı bakteriler keşfetti.
Carl Woese 1916 – 2004.
Üçüncü bir temel yaşam formu olan Archaea’yı keşfetti; (Arkeler, Arkea veya Arkebakteriler, canlı organizmaların bir ana bölümüdür.) Hayat ağacını yeniden kurdu; Genetik analizi kullanarak biyolojide devrim yarattı ve tüm yaşam biçimlerinin evrim çalışmasına dahil olmasını sağladı.
Yorumlar 9