1897’de maden mühendisi ve arkeolog Jacques de Morgen Mısır’ın, Kuzey Saqqara Anubis bölgesindeki yeraltı mezarlarının birkaç haritasını çıkardı. Bu haritalar köpek mezarlığı olarak da biliniyor.
2015’te yapılan araştırmalara göre bu mezarlıkta 8 milyon kadar köpeğin mumyasının olmuş olduğu tahmin ediliyor.
M.Ö 400’de inşa edilen yeraltı mezarları keşfedildiğinde 173 metrelik bir ana koridor ve bu koridordan 140 metreye kadar dallanarak uzayan birkaç koridor daha bulundu. Buluntuların %90’ı köpekten oluşuyor ve birkaç tilki, çakal, kedi ve firavunfaresi de vardı.
Bu hayvanların büyük çoğunluğu mezar hırsızları tarafından çalınıp fabrikacılara gübre olarak satılmıştı. Hayvanlar hırsızlar tarafından satılmadan önce tanrılara kurban edilmişlerdi. Bu mezarlıktaki köpekler ise muhtemelen çakal başlı Mısır tanrısı Anubis’in iyi niyetini kazanmak ya da ona teşekkür etmek için kurban edilmişlerdi.
Anubis, Antik Mısır mitolojisine göre ölüm ve cenaze tanrısıdır. Set ve Nephthys’in oğludur. Çakalların mezarlar etrafında dolaşması nedeniyle çakal başlı Anubis ölümle beraber anılır. Daha sonra Set tarafından öldürülen Osiris’i mumyaladığı için mumyalama tanrısı olmuştur. Görevi tüm ölüleri korumak ve yüceltmektir.
Arkeolog ve eski mısır bilimci olan Salima İkram’a göre: ‘Her bir mumya dini yolculuğa çıkmış birisinin tanrıya bir hediyesiydi ve bir şeyleri sembolize ederdi, günümüzde ise kiliseye gidilip mum yakılıyor’
‘Ancak Mısırlılar bu işi çok daha ciddiye alıyordu ve mum yakmak yerine mumyalar adıyorlardı. Bu da demek oluyor ki Anubis’ten çeşitli dileklerde bulunan bir sürü dindar insan vardı’
Yazılı kanıtların eksikliğinden dolayı köpeklerin ne şekilde gömüldüğü henüz bilinmiyor. Köpekler mezara gelmeden mi alındı yoksa tapınağa gelip bir ödeme yapılarak mı gömülmeleri sağlandı.
Araştırmacılar çıkardıkları raporda şöyle diyor: En olası senaryo Memfis ve çevresinde bu adakların tedarik edildiği bir köpek çiftliği olduğuydu. (Memfis, Aşağı Mısır’ın ilk nomu olan Aneb-Hetch’in başkentidir. Kentin kalıntıları Kahire’nin güneyinde yer alan Mit Rahina yakınlarındadır.)
Çalışma, 2015 yılında Antiquity dergisinde yayınlandı.
Barış ARICAN
