Mark Zuckerber, Facebook’un adını “Meta” olarak değiştireceğini duyurdu. Facebook Connect sunumu sırasında şirketin “Metaverse” planlarını detaylandıracağını duyurmadan birkaç dakika önce, Mark Zuckerberg, Facebook’un dünyayı daha da kötüleştirdiği sayısız yolla ilgili şirketini sarsan büyük, devam eden skandala atıfta bulunarak “bazı insanlar bunun geleceğe odaklanma zamanı olmadığını söyleyecek” dedi.
“Teknolojinin hayatımızı daha iyi hale getirebileceğine inanıyorum. Gelecek, ayağa kalkıp bizim istediğimiz gelecek bu diyenler tarafından inşa edilecek.”
Zuckerberg’in sahaya çıktığı fikir, distopik bilimkurgudan ve son on yılda yanıltıcı veya tamamen uydurulmuş sanal gerçeklik ürün sunumlarından beslenmiş. Temel olarak, bir kulaklık veya bir tür gerçekliği değiştiren başka bir teknoloji aracılığıyla bilgisayarın içinde olduğumuz “bedenlenmiş” bir internet olan “Metaverse”de gerçek hayatta insanlarla takılmak yerine, konserlere katılmak veya basketbol oynamak gibi tarihsel olarak eğlenceli ve teşvik edici aktiviteler yapmak için onlarla “Hayalet Casper” gibi hologramlar olarak buluşabilirsiniz.
Bu sunumlar, aşırı hırslı tanıdık bir video oyununun havasına sahipti. Konser örneğinde, iki arkadaştan biri gerçekte varken diğeri yok; sanal olan arkadaş konsere mavi bir hologram şeklinde katılıyor ve NFT’lerin satıldığı bir “Metaverse-afterparty”i için bilet kapıyorlar.
Bu tema, insanlar tekrar tekrar sanal fantezi dünyalarında sorunsuzca dolaşırken devam etti ama sunum, bu sözde Metaverse’ün pratikte nasıl görüneceğine dair herhangi bir fikirden yoksundu.
Bariz bir şekilde soyuttu, gerçeklikten daha çok Metaverse’ün henüz hayalden ibaret olan kısımlarını içeriyordu. Bize gerçek kameralarla gerçek koltuklarda çekilen iki gerçek insanın “dijital bir alanda” olduğu söylendi. Zuckerberg, Facebook’un bunlardan herhangi birini bir olasılık haline getirebilecek artırılmış gerçeklik gözlükleri üzerinde çalıştığını açıkladı fakat gözlüklerin kendisini göstermiyordu, yalnızca artırılmış gerçekliğin “simüle edilmiş görüntüleri” gösterdi.
Zuckerberg, “Çevrenizdeki dünyayı haritalamak için hologram ekranlar, projektörler, piller, radyolar, özel silikon çipler, kameralar, hoparlörler, sensörler ve daha fazlasını beş milimetre kalınlığındaki gözlüklere sığdırmalıyız” dedi.
Metaverse her neye benziyorsa, Facebook’un perşembe günü gösterdiği gibi görünmemesi veya hissettirmemesi neredeyse garanti.
Zuckerberg’ün hepimizin istediğini iddia ettiği Black-Mirror’dan çıkma geleceği inşa ederken bizim şu anda Facebook’un kendi platformunda neler olup bittiğine bir göz atmamızda fayda var.
Zuckerberg, yaklaşık 19,000 kişi izlerken, Facebook’un Live platformunda tatsız Ready Player One serisinin kurgusal Metaverse yaratıcısı James Halliday olarak cosplay yaptı. Ayrıca Facebook’un algoritması, kullanıcılara Latin bir kadının küçük bir kişinin karnını yaIamasını ve onu tahakküm etmesini izlemeyi tavsiye ediyordu (11,000 izleyici); ayrıca yayınla alakasız iki CGL insanın c¡nsel ilişkisini gösteren içerik resmine sahip video oyunu yayını da önerilenlerde gösteriyordu (4,000 izleyici).
Elbette bunlardan herhangi birini izlemek istemekte yanlış bir şey yok. Ancak Zuckerberg’in dünyada yaşama, çalışma, oynama ve genellikle ütopik ve sahte perdesi, Facebook tarafından geliştirilen sanal bir eğlenceli ve arkadaş canlısı insanlarla dolu, her zaman ön sırada olabileceğiniz konserler, gerçekten basketbol oynadığınızı hissettiğiniz kesintisiz karma gerçeklik basketbol maçları, Metaverse avatarınızı değiştirmek için kullanabileceğiniz NFT’ler gibi dezenformasyonlar, Facebook’un şu ana kadar oluşturduğu platformlarda ki komplo teorileri, soykırımla ilgili şeyler, kişinin öz saygısını yok etmesi, spam ve genel çöp içeriği ile yan yana koyduğunda birbirlerinden çok uzak kalıyor.
Yani insanların komplo teorileri yaymayacağı, nefret söylemi ve birbirlerine sanal tehditler yapmayacağı “meta veya herhangi başka bir evren” yoktur. Aynı insanlar Metaverse’de de birbirlerine c¡nsel organlarını göstermeye çalışarak zorbalık yapacaklar. Yine de şu an Facebook’un mevcut Metaverse avatarlarının bellerinin altında bedenleri olmadığını belirtmekte fayda var.
Zuckerberg defalarca Facebook’un tek başına Metaverse’ü inşa etmeyeceğini söyledi. Ancak Facebook’un Metaverse’ü, Facebook hesaplarına bağlı Facebook donanımını kullanan Facebook sunucularında çalışmak üzere Facebook geliştiricileriyle birlikte inşa edildi ve inşa edilecek.
Facebook’un tüm zamanların en büyük ürün duyurusunun, henüz kurgu olan rahatsız edici rüyasının, yaklaşık yarısında olan Mark Zuckerberg, Facebook’un dünyaya verdiği bu zarar hakkında “Son birkaç yıl benim ve şirketimiz için birçok yönden aşağılayıcı oldu” dedi. Şu anda çok az insanı heyecanlandıran ve henüz gerçekleştirilme garantisinin olmadığı bir teknolojiyi kullanarak insanlığın varlığının temellerini yeniden atma fikrinde “gösterişsiz” bir şey bulmak zor.
Facebook’un sorunları şu anda listelenemeyecek kadar çok ve bu yüzden normal bir hayatı var olmayan bir gerçeklik içinde anlatıyı, hepimizin aslında yaşadığımız gerçeklikte olduğu gibi değiştirmeye yönelik umutsuz bir girişimde, var olmayan bir gerçeklik için var olmayan ürünler sunuyor.
Çeviri: Mustafa Kemal Karabulut
Enteresan gelecek fena gelecek!