Zümrüt eşekarısı olarak da adlandırılan guguk eşekarısı, mücevherler gibi parlayan renkli dış cepheleri ile dünyadaki en güzel böceklerden bazılarıdır. Ancak bu güzellikler birçok sorunu da beraberinde getirmiştir.
Frode Ødegaard, “Normalde böcekleri görünüşleriyle birbirlerinden ayırırız, ancak guguk eşekarıları birbirlerine o kadar çok benzer ki bunu zorlaştırır”. Ødegaard, NTNU (Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi) Müzesinde böcek araştırmacısıdır.
Keşfedilen bu yeni tür çok nadirdir ve Norveç’in Agder ilçesindeki Lista yarımadasında yalnızca tek bir örnek bulunmuştur.
Böcek araştırmacıları, 200 yıldan fazla bir süredir guguk eşekarısını doğru ‘tür kutularına’ ayırmak ve hangi özelliklerin hangi türe ait olduğunu belirleyebilmek için mücadele ettiler. Son 10 yılda DNA barkodlama, farklı guguk eşekarısı türlerini genetik materyalindeki farklılıklara bakarak birbirinden ayırt etmeyi mümkün kılarak büyük bir atılım gerçekleştirdi.
Ødegaard: “Ancak bu her zaman o kadar da kolay değil. Çünkü ayırt edilmesi gereken farklılık mikroskobik küçüklükte. Farklı türlere ait olup olmadıklarını anlamak için her bir eşek arısının diline bakmak gerekir.”
Böcekler birbirleriyle feromonlar (aynı türün üyeleri arasındaki sosyal ilişkileri düzenleyen kimyasal madde) aracılığıyla iletişim kurarlar, başka bir deyişle kimyasal bir dilleri vardır. Çok yakın akraba türlerin birbirleriyle çiftleşmelerini önlemek için genellikle tamamen farklı dilleri vardır.
Guguklu yaban arısı;
Ortalamanın üzerinde dil yeteneklerine sahip bir böcektir. Parazitlerdir. Yani guguk kuşu gibi davranırlar ve yumurtalarını diğer arıların yuvalarına bırakırlar. Larvalar hızla büyür ve ev sahibinin yumurtalarından önce çatlar.
Daha sonra ev sahibinin yuvaya yerleştirdiği yumurtaları, larvaları ve besin kaynaklarını yerler. Ødegaard, “Bir parazit olarak yaşadığınızda, keşfedilmemek önemlidir ve bu nedenle guguk eşekarısı ev sahibi arıların dilini de öğrenmiştir.”
Araştırmacılar, her zamankinden daha detaylı bir feromon çalışması yaparak neredeyse aynı iki guguk eşekarısının gerçekten de farklı türlere ait olduğunu keşfetmeyi başardılar. Farklı ev sahipleri kullanmaları tamamen farklı dilleri konuşmalarına sebep oldu.
“Yeni keşfedilen yaban arısı, Chrysis brevitarsis adlı başka bir türe çok benziyor, bu nedenle yeni türe “brevitarsis’in yanında duran” anlamına gelen Chrysis parabrevitarsis adı verildi”. Toplanan böcekler, araştırmacılar için onların çeşitliliklerini haritalayabilmeleri ve tanımlayabilmeleri adına son derece önemlidir.
Muhammed Ragıb ÇALIK
Bunlar da ilginizi çekebilir
Nadir Bir Tür Olan Avustralya Arısı, 100 yıl sonra Tekrar Görüldü
Bal Arıları ve İnsanların Sosyal Yaşamları Arasındaki Beklenmedik Benzerlik
Antarktika’nın Altındaki Ürkütücü Karanlıkta Gizemli Yaşam Formları Bulundu