Kas gücü yeterli olmadığında düzgün doğrultudaki ağlar başarıya ulaştırabilir. Küçük bir Steatoda örümceği, ağır yükleri taşımak için kasnak benzeri bir sistemle kertenkeleyi yavaş yavaş yukarı çekiyor. Örümcekler, avlarını yukarı çekmek için ağlarını kullanarak kendi ağırlıklarının kat kat fazlası bir avı yakalayabilirler.
Theridiidae ailesine mensup örümcekler, kas gücünü artırmak için ağlarını kullanma konusunda ustalardır.
İtalya’daki Trento Üniversitesi’nde biyolojik materyaller üzerine çalışan Gabriele Greco, ağlarının “karmakarışık” olduğunu söylüyor. Oluşan örümcek ağı eğik, çapraz ve karışıktır.
Greco ve Trento’nun meslektaşı Nicola Pugno, örümceklerin bu tür kargaşada nasıl avlandıklarını filme alarak, en muhteşem senaryolara odaklandı. Örümceklerin kendisinden 50 kat daha ağır olan böceklere yapılan saldırılara ek olarak usta dövüş yetenekleri, zehirleri ve çok sayıda avlarını saran ağları sayesinde örümcekler savaşlarını kazanabilirler.
Greco ve Pugno 3 Şubat’ta Journal of the Royal Society Interface‘de, bu başarılı örümceklerin ayrıca ziyafetlerini ağlarına taşımak için oluşturdukları av paketlerini birden fazla ağ bağladıklarını ve şaşırtıcı bir şekilde bu ağların asla tamamen gerilmediklerini bildirmişlerdir.
Örümceklerin ağırlık taşıma hareketlerini analiz etmek için araştırmacılar, beyaz ağı kolayca gözlemlemek için siyah duvarlı laboratuvar kutularına yerleştirdiler.
Her kutunun içinde bir Theridiidae türü vardı. Ya Steatoda triangulosa ya da kara dul olarak da bilinen S. paykulliana. Vahşi doğada, her iki tür de ağın yapışkan ucunu tutturarak, zemine kadar bazı ağlar gererler.
Bir karınca gibi küçük, yenilebilir bir yaratık bu ağlardan birine çarptığında, ağ yerden kopar. Havada çaresizce sallanmak üzere minik lokmayı yukarı doğru çeker. Öğle yemeği!
Greco ve Pugno’nun asıl ilgisini çeken şey;
Bu ipliklerin zaman zaman bir yılan ve bir fare de dahil olmak üzere “dev” avları yakaladığına dair söylentilerdi. Bu yüzden yiyecek yakalayan ağlara aşırı bir güç vermek için araştırmacılar büyük hamamböcekleri kullandılar. Tek bir yapışkan uçlu ağ ağır bir hamamböceğini kaldırmaya yetmez. Bu yüzden av ağa çarptığında örümcek ağına fazladan ipler eklemek için acele eder.
Laboratuvar kutusu testlerinde, araştırmacılar ilk yukarı dalgalanmayı görmeden önce örümceklerin ağ ardına ağ eklemesi gerektiğini fark etti.
Tüm kaldırma işlemi boyunca çekme ağının esnediğini fark etmişlerdir. Greco, bunun mantıklı olduğu sonucuna vardı. Çünkü bu ağlar avla mücadele sırasında sık sık çekilir ve birbirine bağlanır. Çok gergin ağlar bozulabilir.
Bir laboratuvar kutusunda çekilen, ziyafet çekmek için kendinden çok daha büyük bir hamamböceğini yakalamaya çalışan küçük bir Steatoda örümceği. Örümcek, hamamböceğinin tüm ağırlığını destekleyene kadar mücadele eden hamamböceğine birbiri ardına ağ kordonu ile bağlıyor.
Daha sonra örümcek, avın ağırlığını ağın ana kısmına doğru çeken daha kısa iplikler eklemeye devam ediyor. Bu örümcekler kendi ağlarıyla oluşturdukları kasnaklar sayesinde avlarını kolayca yakalayabiliyorlar.
Yaklaşık 400 milyon yıllık evrimin ardından, örümceklerin ağ formları ve kullanım şekilleri, yeni malzemeler arayan Greco gibi araştırmacıları büyülüyor.
Alabama’daki Auburn Üniversitesi’nde çok çeşitli ilgi alanlarına sahip bir kimya mühendisi olan Symone Alexander ağ bazlı ağırlık kaldırma yapıları üzerine yapılan çalışmaları “çok havalı” olarak görüyor. Cadılar Bayramı dekorundaki klasik yuvarlak, telli ağlar örümcek ağının popüler kavramı olabilir.
Ancak bu hayvanlar kapaklı, file, kement ve ultra hızlı sapan şeklinde birçok farklı ağ yapıları geliştirdiler. “Tek bir ağda bile, çerçeveleme, yakalama ve bağlantı ağları yapmak için kullanılan farklı ağ türleri (ve yapıştırıcılar) vardır” diyor. Ekliyor “Örümcekler çok hünerli canlılardır.”
Feride İrem Yılmaz
Yorumlar 2