Bu güzel kanatlı böcekler için hayat oldukça hızlı bir şekilde akar. En uzun ömürlü yetişkin kelebekler dokuz aydan bir yıla kadar yaşarlar. Ancak türlerin çoğunun ortalama ömrü sadece iki ila dört hafta arasında sınırlıdır. Bir türün ortalama ömrünü birden çok faktör etkileyebilir. Örneğin, kral kelebekleri genellikle 2-6 hafta arasında yaşar, ancak bu süre nesilden nesile değişmektedir. Bazı nesiller de göç eder ve kış uykusuna yatarlar ve bu da yaşam süresini artırabilir. Boyalı kadın kelebeği gibi diğer göçmen türler ise sadece iki hafta yaşarlar.
Yas pelerini gibi en uzun ömürlü kelebeklerden bazıları, ilkbaharda çiftleşmeden önce kışlarını tropik bölgelerde geçirirler. Kaplumbağa kabuğu ve açılı kanatlı kelebekler ise insan yapımı yapıların çevrelerindeki ağaç deliklerinde kış uykusuna yatarlar. Bazı küçük türler bir haftadan fazla yaşamazlar. Avcılar ve diğer tehditler ise diğerlerinin ömrünü önemli ölçüde kısaltabilir.
Tüm bunlar, kelebeklerin bir yumurta olarak başlayan yaşam döngüsünde dört aşamanın yalnızca en sonuncusunu açıklar. İlk başta kendi kendine kozaya dönüşen bir larvayla veya bir tırtılla karşılaşırız. Genellikle bir yapraktan sarkan bu koza, böceğin vücudundaki hücrelerin çoğunun parçalanıp yeniden inşa edildiği bir süreçtir. Daha sonra tam bir kelebeğe dönüşür. Kelebeklerin tam yaşam döngüsü türden türe önemli ölçüde değişebilir. Çoğu yumurta bir veya iki hafta içinde çatlar, ancak bazı türler kışı yumurta şeklinde geçirirler.
Tırtıllar ne kadar yaşar?
Tırtıllar yumurtadan çıktıktan sonra genellikle iki ila beş hafta yaşarlar, ancak bu süre türe ve doğduğu yılın zamanına bağlı olarak değişir. Yırtıcı hayvanlar, hava koşulları ve hastalıklar yüzünden ölüm oranının yüksek olması sebebiyle bu dönemin tırtılın yaşam döngüsündeki en tehlikeli aşama olduğu düşünülüyor. Bu kısa süre boyunca, tırtıllar çok fazla yemek yer. Vücut kütlelerini birkaç bin kez çoğaltırlar, büyüdükçe dış iskeletlerini dökerler. Bu süreç bir koza oluşturduklarında, yetişkin bir kelebeğe dönüştüklerinde veya yavrulamadan önce birkaç kez olabilir.
Tırtıllar kozada ne kadar kalır?
Aslında, bazı çocukluk hikayelerinin aksine kelebeklerin kendi etrafında ipek bir koza ördüğü yaygın bir yanılgıdır. Daha yaygın olarak bunu yapan güvelerdir. Ancak çok az bir kelebek türü de kendi çevrelerinde ipek bir koza örerler. Çoğu tırtıl kelebeğe dönüşürken koruyucu kabuk görevi gören kozalarda sertleşerek pupa olur.
Çoğu türde larva gövdesinin sıvılaştığı ve bir kelebek olarak yeniden inşa edildiği bu karmaşık aşama 10-14 gün sürer. Ekstrem ortamlarda bulunan bazı türlerde, kelebekler kozalarının içinde yıllarca kalabilir. Uygun sıcaklıkları veya diğer koşulları bekleyebilirler. Sıcaklık, yaşam döngüsünün bu aşamasının sona ermesini sağlayan ana tetikleyicilerden biri olduğu için, insan konutlarında kozalarını oluşturan kelebekler, merkezi ısıtmanın harekete geçmesiyle birlikte erkenden ortaya çıkabilir.
Eylül USTAOĞLU
Bunlar da ilginizi çekebilir
Dünyanın En Küçük Bukalemunu Keşfedildi
Canlı Yutulan Su Böceği Kurbağanın Arka Kapısından Canlı Olarak Çıktı