Telefonunuzu yağmurda ıslattıysanız, suya düşürdüyseniz veya üzerine sıvı bir şeyler döktüyseniz doğru yerdesiniz. Bir çalışmaya göre akıllı telefon kullanıcılarının yüzde 25’i telefonlarına su veya başka bir sıvı ile zarar veriyor. Yeni telefonlar “suya dayanıklı” olarak satışa sunulsa da bu, onların su geçirmez veya suya karşı tamamen dayanıklı oldukları anlamına gelmez. Suya dayanıklılık, cihazın önemli bir hasar meydana gelmeden önce bir miktar suya maruz kalmayı kaldırabileceği anlamına gelir.
Akıllı telefona sızan sıvı, cihazı çeşitli şekillerde etkileyebilir:
- kamera merceğine nem sıkışırsa bulanık fotoğraflar
- ses sistemindeki arızalar
- ekranın altındaki sıvı damlacıkları
- şarj edilememe
- iç parçaların paslanması
- tüm işlevselliğin tamamıyla sona ermesi.
Samsung Avustralya, akıllı telefonlarının suya dayanıklılığı ile ilgili yanıltıcı reklamlar verildiği iddialarına karşı uzun süredir kendini savundu. Daha sonra da sıvı içinde kullanım veya sıvıya maruz kalma nedeniyle telefonlarda meydana gelen hasarlar için müşterilerden gelen garanti taleplerini reddetti.
2019’da Avustralya Rekabet ve Tüketici Komisyonu (ACCC), sahte ve yanıltıcı reklamların müşterilerin Galaxy telefonlarının aşağıda belirtilenler için uygun olacağına inandırdığını iddia ederek Samsung’u Federal Mahkemeye götürdü:
- Tüm su türlerinde kullanım veya bunlara maruz kalma (okyanuslar ve yüzme havuzları dahil).
Benzer şekilde, geçen yıl Apple, İtalya’nın antitröst (tekelciliğe karşı) otoritesi tarafından telefonlarının suya dayanıklılığıyla ilgili yanıltıcı iddialar ve bu iddialara rağmen garanti kapsamında oluşan zararları karşılamadığı için 10 milyon Euro para cezasına çarptırıldı.
Telefonunuz suya ne kadar dayanıklı?
Telefonların suya dayanıklılığı, genellikle IP derecelendirmesi olarak adlandırılan “Giriş Koruması” koduyla derecelendirilir. Basitçe, bir elektrikli cihazın IP derecesi, katı ve sıvılardan gelen izinsiz girişlere karşı dayanıklılığını ifade eder.
Derecelendirme iki rakam içerir. İlki, toz gibi katı maddelere karşı korumayı gösterirken ikincisi sıvılara -özellikle suya- karşı direnci gösterir. IP68 derecesine sahip bir telefonun katı nesne koruması 6 (toz, kir ve kuma karşı tam koruma) ve sıvı koruması ise 8’dir. Ancak sıvı koruması için üreticilerin, kesin bir derinlik ve zaman vermeleri gerekmektedir.
Popüler telefonlardan iPhone 12 ve Samsung Galaxy S21’den her ikisi de IP68 derecesine sahiptir. Bununla birlikte suya maruz kalmalarıyla ilgili olarak; iPhone 12’nin 30 dakika boyunca maksimum 6 m’lik derinliğe dayanıklılığı varken Galaxy 21’in daldırma sınırı yine 30 dakika boyunca 1,5 m’ye kadar izin veriyor.
IP derecelendirmeleri, telefonların su tutmaz özelliğini gösterirken çoğu telefonu yüzerken yanınızda bulundurmak başınızı büyük belaya sokar. Okyanuslardaki ve yüzme havuzlarındaki tuz içeriği cihazınızı aşındırabilir ve size büyük bir maliyete mal olabilir.
Ayrıca telefon üreticileri IP testlerini tatlı suda gerçekleştiriyor ve Apple, cihazların herhangi bir sıvıya daldırılmamasını tavsiye ediyor. Neyse ki suya dayanıklı telefonlar genellikle bir bardak suyun üzerine dökülmesi gibi küçük sıvı hacimlerine dayanabilir.
Sıvı hasarının kontrol edilmesi
Suya dayanıklılık, üreticilerin telefonları tasarlarken önemsediği maddelerden biridir. Çoğu Apple ve Samsung telefon, SIM kart tepsisinin içine yerleştirilmiş bir sıvı temas/hasar gösterge şeridi ile birlikte gelir. Bu, bir aygıtın arızalanmasına neden olabilecek sıvı hasarını kontrol etmek için kullanılır. Sıvı ile temas eden gösterge şeridi, normal rengini kaybeder, rengi bozulur ve lekelenir. Renksiz bir şerit genellikle telefonunuzu standart bir üretici garantisi için uygun hale getirmez.
Apple veya Samsung’dan daha yeni akıllı telefonlardan herhangi birine sahipseniz, cihazınız şarj bağlantı noktasındaki sıvı veya nemi algılayabilir ve sizi uyarır. Bu bildirim yalnızca bağlantı noktası kuruduktan sonra kaybolur.
Peki bu uyarı halinde ne yapmalısınız?
Su geçirmiş bir telefonu nasıl tamir edebilirsiniz?
Öncelikle, telefonunuzu pirinç dolu bir kaba koymayın. Pirincin telefonunuzu kurutmaya yardımcı olduğu bir efsanedir. Bunun yerine şu adımları izleyin:
- Cihazı hemen kapatın ve herhangi bir düğmeye basmayın.
- Telefonunuz suya dayanıklıysa ve su dışında başka bir sıvıyla bozulmuşsa hem Apple hem de Samsung, telefonunuzu temiz bir tatlı suya batırarak yıkamanızı önerir. (akan musluk suyu ile değil!)
- Telefonu kâğıt havlu veya yumuşak bir bezle kurulayın.
- Şarj portlarındaki suyu çıkarmak için cihazı yavaşça sallayın ancak sıvının içeriye daha fazla yayılmasına neden olabileceğinden kuvvetli sallamaktan kaçının.
- SIM kartı çıkarın.
- Varsa, suyu dışarı püskürtmek için sıkıştırılmış bir aerosol hava temizleyici kullanın. Isı, lastik contaları parçalayıp ekrana zarar verebileceğinden sıcak bir fön makinesi kullanmaktan kaçının.
- Telefonu (ve özellikle bağlantı noktalarını) bir fanın önünde kurutun.
- Telefonunuzu silika jel paketleri (yeni ayakkabıların ve çantaların içinde bulunan küçük paketler) veya başka bir kurutucu madde ile dolu hava geçirmez bir kapta bırakın. Bunlar nemi emmeye yardımcı olur.
- Kuru olduğundan emin olana kadar telefonu şarj etmeyin. Cihazın içinde veya bağlantı noktalarında sıvı varken şarj edilmesi daha fazla hasara neden olabilir. Apple, bir telefon kuru göründüğünde şarj etmeden önce (veya uyarı kaybolana kadar) en az beş saat beklemenizi önerir.
Yukarıdaki adımlar yardımcı olmazsa ve hala görünüşte ölü bir cihazla baş başaysanız, telefonu kendiniz açmayı denemeyin. Bir profesyonele götürmeniz daha iyi olacaktır.
Muhammed Ragıb ÇALIK
