Yaşlanma, hayatımızın bir noktasında hepimizin yüzleşmesi gereken en korkunç dönüşümdür. Bu yüzden daha genç görünmek için pahalı cilt bakım ve güzellik ürünlerine yöneliyoruz. Örneğin ortalama bir Amerikalı kadın bu ürünler için ayda yaklaşık 313 dolar harcarken erkekler ayda yaklaşık 244 dolar harcıyor.
Ancak vücudunuzu ve sağlığınızı etkileyen şey güzellik ürünlerinden çok günlük alışkanlıklarınızdır.
İşte normalden daha hızlı yaşlanmanıza neden olan sağlıksız günlük alışkanlıklar:
1- Uyku Sırasında Yan Yatmak
Çoğu yetişkin, nasıl konumlandıklarını fazla düşünmeden yatağa yerleşir. Bu öyle rutin bir alışkanlıktır ki, pek çoğu nadiren bunun sağlıklarını nasıl etkilediğini dert eder.
Uyku pozisyonları, özellikle devamlı bir şekilde yapıldığında vücudunuzda en güçlü etkilerden birine sahiptir.
Yapılan bir çalışmada araştırmacılar insanlar uyku sırasında yan yattıklarında yüze yapılan baskının yüzde bozulmaya neden olduğunu ve zamanla uyku kırışıklıklarının oluşmasına yol açtığını bulmuşlardır.
“Uyku kırışıklıkları, yüz herhangi bir uyku yüzeyine bastırıldığında oluşan bozulmaya tepki olarak oluşur. Bu kırışıklıklar, yaşlanma hızını arttıran tekrarlar nedeniyle zamanla çalışma eğilimindedir.”
Ayrıca başka bir araştırma, uyku pozisyonlarının yüzdeki kırışıklıkların başlıca nedeni olan çeşitli yüz hatlarına neden olduğunu gösterdi.
Yana yatarak uyuduktan sonra yüzünüzde nasıl kırışıklıklar ile uyandığınızı fark ettiyseniz bu büyük olasılıkla yüzünüzdeki yaşlanmanın en önemli nedenlerinden biridir. Yüzü yastığa yaslayarak uyumak kırışıklıklara neden olur. Uyumanın, iyice dinlenmenin ve kendinizi genç hissetmenin en iyi yolu sırt üstü yatmaktır.
2- Düzenli Olarak Güneş koruyucu Kullanmamak
Güneş’in ultraviyole ışınlarına aşırı maruz kalmak yüzde kırışma, kuruluk, sarkma ve benekli pigmentasyon gibi yoğun belirtiler göstermeye başladığından yaşlanma oranını %80 oranında arttırır. Cleveland Clinic, güneşe maruz kalmanın cilt hücrelerine zarar verdiğini ve cildin daha yaşlı, kırışık ve kuru görünmesine neden olduğunu ortaya çıkarmıştır.
“Güneş kremi kullanmak sadece cildinizi yanmaktan korumakla kalmaz, aynı zamanda yaşlanma hızını da yavaşlatır.”
Bir düşünün, araştırmacılar dört yıl boyunca 900’den fazla kişiye anket yaptı. Sonuç; her gün geniş spektrumlu bir güneş kremi (hem UVA hem de UVB’yi engelleyen) kullanarak pratik yapan kişilerin, aralıklı olarak güneş kremi kullananlara kıyasla yüzde 24 daha az cilt yaşlanması yaşadığını gösterdi.
Sonuç olarak, Amerikan Dermatoloji Akademisi güneş ışınlarının yaklaşık yüzde 20’sinin cildi etkilemesini engellediği için düzenli olarak güneş koruyucu kullanılmasını önermektedir.
3- Çok Fazla Şeker Tüketmek
Belki bilmiyor olabilirsiniz ama şeker sizi daha hızlı yaşlandırabilir. Bu nedenle, optimum yaş sağlığı için ölçülü olarak tüketilmesi tavsiye edilir.
2013 yılında bir grup araştırmacı, farklı kan şekeri seviyelerine sahip 602 kişinin fotoğrafına baktı ve yaşlarını tahmin etmeye çalıştı. Genel olarak, daha yüksek şeker seviyelerine sahip kişilerin sürekli olarak daha yaşlı göründüğünü buldular.
“Tabii ki şekerden tamamen uzak kalamazsınız. Ama eğer onu kontrol etmezseniz zamanla vücudunuzdaki daha fazla şeker, kırışıklıklar ve cilt sarkması gibi çok spesifik yaşlanma etkileri yaratır”
Bu “glikasyon” adı verilen bir süreçle gerçekleşir.
Bu işlem sırasında şeker, cilt hücrelerine zarar veren ve böylece yaşlanma sürecini hızlandıran tehlikeli serbest radikallere dönüştürülür.
British Journal of Dermatology’ye göre, özellikle kadınlar için bu etki 35 yaşından itibaren giderek daha fazla görünür hale geliyor.
4- Kaliteli Uykudan Mahrum Kalmak
Uyku, zihin ve beden için çok önemlidir. Birçok çalışma, vücudumuzu güçlü tutmak için uykunun ne kadar önemli olduğunu vurgulamaktadır.
Ancak çoğu insan yeterince uyumuyor. Aslında, Amerikalı yetişkinlerin %35’i yeterince uyumadıklarını söylüyorlar. Başka bir deyişle günde 7 saatten az uyuyorlar.
Yine de Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi, gecelik 7 ila 9 saat arası uykuyu önermektedir. Bu standardı kaçırmak yaşlanmanın hızlanmasına sebep olabilir.
California Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre, yaşlı yetişkinler arasında tek bir gecelik yetersiz uyku bile vücut hücrelerinin daha hızlı yaşlanmasına neden olabilir.
“Fakat sadece saatlerce uyumaktan çok daha fazlası, daha sağlıklı bir vücut için uyku kalitesi de çok önemlidir. Çünkü kendinizi kaliteli uykudan mahrum bırakmak yaşlanmayı etkiler.”
Estée Lauder tarafından yaptırılan bir çalışmada, kötü uyku kalitesinin cilt yaşlanmasını arttırdığı bulundu.
Sonuçtan bahseden The Estée Lauder Companies’de Temel Bilim Araştırmaları, Ar-Ge Kıdemli Başkan Yardımcısı Dr. Daniel Yarosh şunları söyledi.
“Bu araştırma ilk kez gösteriyor ki, düşük uyku kalitesi cilt yaşlanmasının belirtilerini hızlandırabilir ve cildin gece kendini onarma yeteneğini zayıflatabilir.”
5- Elektronik Cihazlara Aşırı Maruz Kalmak
Bu çağda işlerimizin çoğu çevrimiçi veya el cihazlarıyla yapılıyor. Örneğin, insanların %60’ı dijital bir cihazın önünde günde altı saatten fazla zaman harcıyor. Bu, ortamınızdaki tüm mavi ışıktan kaçmayı gerçekten zorlaştırır. Ancak araştırmalar, mavi ışığın hücre küçülmesi ve ölümü dahil olmak üzere cilt hücrelerinde değişikliklere yol açabileceğini gösteriyor.
Bu nedenle dermatologlar; telefonlardan, tabletlerden veya bilgisayar ekranlarından yayılan yüksek enerjili görünür (HEV) ışığa aşırı maruz kalma konusunda uyarırlar çünkü bu cilde zarar verir ve nihayetinde erken yaşlanmaya neden olur.
“Araştırmalara göre elektronik cihazımız tarafından yayılan mavi ışık, güneşin UV ışınlarından daha derin cilt katmanlarına nüfuz ediyor. Ciltle ilgili sorunları tetiklemek için sadece 60 dakikalık bir maruz kalma yeterlidir.”
Dermatologlar, sekiz saatlik dört iş gününü bir bilgisayar başında geçirirseniz öğlen güneşinde 20dk geçirmek ile aynı miktarda enerjiye maruz kalacağınıza inanıyor.
Zamanla tekrarlanan bu elektronik cihazlara maruz kalma ile günlük güneşe maruz kalma vücutta hasara yol açarak yaşlanmayı çok daha hızlı hale getirebilir.
Son Olarak;
Yaşlanma; hepimizin başına gelen kaçınılmaz bir doğal süreçtir, ancak günlük yaşam tarzınızda aşağıdaki ayarlamaları yaparak bunu erteleyebilirsiniz:
- Doğru uyku pozisyonunu, tercihen sırt üstü, bulmak.
- Düzenli olarak güneş kremi kullanmak.
- Daha sağlıklı besinler için şekeri bırakmak.
- Yeterli ve kaliteli uyku almak.
- Elektronik cihazlara maruz kalmayı en aza indirmek.
Zeynep Ermiş