Bilim insanları, İngiltere’de ayağına çivi ç∂kılmış bir iskeletin, Roma tipi çarmıha gerilmesinin ender rastlanan bir kanıtı olduğunu söylüyor.
İskelet, British Archaeology dergisinde, Fenstanton – Cambridgeshire’da bulunan ve M.S. birinci yüzyılın sonlarına veya ikinci yüzyılın başlarına kadar uzanan bir antik Roma yerleşiminin kazısından elde edilen bulguları detaylandıran yakın tarihli bir rapora da kaydedildi. Bulunan beş mezarlıktan birinde, öIdüğü sırada 25-35 yaşlarında bir erkeğe ait olduğu düşünülen bir iskeletin topuğuna bir çivi saplıydı.
Kazıyı yöneten Albion Arkeoloji proje yöneticisi David Ingham, Insider’a “Bu bizi biraz şaşırttı” dedi. Grup, kemikleri yıkayan laboratuvara dönene kadar çiviyi fark edemedi.
Cambridge Üniversitesi’nden birer arkeolog olan Ingham ve Corinne Duhig, British Archaeology makalesinde kυrbanın ayaklarının büyük olasılıkla “haç direğinin her iki tarafında yer alan ayaklara, yatay bir şekilde çivilerin topuklardan g∈çirildiğini” yazdı.
Bir insan kemiği uzmanına danışıp güçsüz teorileri dışladıktan sonra, arkeologlar çivinin eski bir Roma tipi çarmıha germe olayı sırasında kυrbanın ayağından g∈çirildiği sonucuna vardılar ve bu da onu dünya çapında bilinen dördüncü ve en iyi korunmuş ¡nfaz yapıyor.
Antik Roma yerleşimlerinde çarmıha gerilmenin nispeten yaygın olduğuna inanılırken, bunun arkeolojik kanıtlarını bulmak son derece zordur.
Cambridgeshire iskeleti ile çarmıha gerilmenin arkeolojik kanıtını, yalnızca ikinci kez belgeledik. Daha önce bulunan dört ¡nfazdan diğer ikisinde – biri İtalya’da, diğeri Mısır’da – hiçbir çivi izi yoktu.
1968’de Kudüs’te bulunan bir iskeletin de topuğunda benzer şekilde yerleştirilmiş bir çivi vardı. İngiliz Arkeoloji raporuna göre, önde gelen bilim insanları, her iki iskeletin de çarmıha gerilme sırasında benzer şekilde konumlandırıldığını düşünüyor. Cambridgeshire’da yapılan son keşifte, çivi bükülüp kemiğe sabitlendiği için iskeletin ayağında hala durabiliyordu.
Ingham, “Herkes Hıristiyanlık yoluyla çarmıha gerilmeyi biliyor” dedi. “İnsanların mutlaka anlamadığı şey, Romalıların insanları çarmıha germenin birçok farklı yolu olduğudur. Yani bu sadece çarmıha gerilmiş, kollar açık, ayaklar birleştirilmiş klasik görüntü değil.”
Bunun yerine, insanlar çivilenmektense çarmıha gerilmiş olabilir, diye açıkladı Ingham.
Çiviler kullanıldığında, tekrar kullanılabilmeleri için genellikle vücuttan çıkarılırlardı. Ayakları çivilemek, yalnızca vücudu yapıya sabitlemek için yapılmıyordu. Çarmıha gerilmiş insanları hareketsizleştirmek ve durumu kolaylaştırmak amaçlı ayaklarını kullanmalarını engellemek içinde yapılıyor olabilir.
Ingham “Nispeten yaygındı, ancak yine de en ciddi sυçlar için ayrılmıştı. Devleti tehdit eden sυçlar, özellikle de ayaklanma, büyücülük, bu tür şeyler” dedi. “Bunlar, çarmıha gerilecek kadar devletin gözünden ciddi şekilde düşmüş insanlardı.”
“Aile ve arkadaşlar, yerel toplumda istenmeyen bir kişiyle, hatta öIü bir kişiyle ilişkilendirilmekten korkmuş ve uygun bir c∈naze töreni düzenleyememiş olabilirler.” Ingham, c∈sedin yerin üstünde bırakıldığında, ayrışmanın ¡nfazın kanıtlarını yok edeceğini böyle açıkladı.
Cambridgeshire iskeleti, Roma tipi çarmıha gerilmesiyle ilgili tarihi metinlerden kanıtlar ekler ve aynı zamanda kυrbanın ¡nfazının o zamanki siyasi durumuna da işaret eder.
Ingham, “Bu, imparatorluğun en uzak eyaletlerinde bile Roma hukukunun hala uygulandığını gösteriyor.” dedi. “İmparatorluğun en batısı – Britanya’da – bu kişi yaşadığı zaman, üçüncü ve dördüncü yüzyıllarda oldukça problemli bir yerdi. Bir sürü siyasi çalkantı vardı.”
Çeviri: Mustafa Kemal KARABULUT
