En soğuk ve yağışlı yağmurlu günlerde biri sizi yataktan çekmeye çalışıyorsa, konfor alanınızdan çıkmanız için size ilham verebilecek bir numaralı olay nedir? Hepimizin aklına tek bir şey geliyor: Açlık..! Bir araştırma ekibi yakın zamanda, yılan balığı türü olan kar taneli mürenleri (Latince Adı: Echidna nebulosa) sadece rahatlık alanlarından değil, aynı zamanda nefes alabilecekleri yerlerden dışarı çekmek için yiyecek gerektiğini keşfetti.
Bilim insanları, yılan balığı türü olan Echidna nebulosa’yı sudan başka bir platforma çıkarmaya çalışıyorlardı, böylece bu balıkların sudan katı yiyecekleri nasıl tüketip tüketemeyeceğini gözlemleyebildiler. Mürenlerin yengeçleri yakalamak için sudan çıktıkları belgelenmiştir, ancak yakalandıklarında onlarla tam olarak ne yaptıkları gizemli bir durumdu.
Journal of Experimental Biology’de yayınlanan yeni çalışma, kar taneli mürenleri biraz çiğ balık almak için karaya çıkmaları için eğitti.
Burada, bir müren’in suyun yokluğunda yiyecek tüketebileceği mekanizmayı ortaya çıkarmaya çalışıyorlardı ve benzersiz morfolojileri sayesinde bu duruma oldukça elverişli oldukları ortaya çıktı.
Müren balıklarının iki takım çenesi vardır. İkinci grup faringeal çeneler olarak bilinir ve balıklar arasında oldukça yaygındır, ancak müren balığı gerçekten başka bir balık türüdür. Vücutları mükemmel kaslarla donatılmıştır ve avını yakalamak için çenesini öne doğru çıkarabilir.
Araştırmacılar, kar taneli mürenlerin yemek yediğini gördüklerinde, yutak çenesini bir ulaşım aracı olarak kullanarak yiyecekleri ağızlarına çekebildiklerini gördüler. Çene hamlesi sudaki kadar büyük bir hareket değildi, ancak yemek yeme hedefine aşağı yukarı aynı sürede ulaşmıştı.
UC Santa Cruz’da ekoloji ve evrimsel biyoloji doçenti olan baş yazar Rita Mehta yaptığı açıklamada, “Çoğu balığın beslenmek için gerçekten suya ihtiyacı var” dedi. “Bu, suya bağımlı olmadan karada beslenebilen bir balığın ilk örneği.
“Boğazlarında son derece hareketli faringeal çeneleri var. Müren, ağız çenesiyle avı yakaladığında, faringeal çeneler avı tekrar yakalar ve onu yemek borusuna doğru geri hareket ettirir. Bu mekanik hareket suya dayanmıyor.” (Faringeal (farengeal) arklar ya da Brankiyal arklar, baş-boyun gelişmesindeki başlangıç noktalarıdır.)
Karada avlandığı bilinen birkaç deniz türü olsa da, bu balık yemeğini susuz yutabilen ilk belgelenmiş balıktır. Çamur zıpzıpı karasal yetenekleriyle ünlüdür. Ancak bu yetenekli balığın bile güçlü, yapışkan bir dil yardımıyla yiyecekleri yutarken ağzında su tutması gerekir. (Çamur zıpzıpı, bir amfibi balık altfamilyası. Yüzgeçlerini kullanarak yürümesi ile bilinir. Bu balıklar karada çiftleşirler.) Bu balık türünde mükemmel bir yapıya örnektir.
Oğuzhan Saçkıran
Yorumlar 1