Bir renk düşünün, aklınıza gelen ilk renk olsun. Şimdi bir de rakam aklınızda tutun. Dünyadaki birçok insan gibiyseniz, mavi ve yediyi seçtiniz. Yapılan araştırmalara göre dünyanın pek çok farklı yerinde, insanlar baskın olarak mavi ve yediyi o kadar sık seçti ki, artık bu durumun bir adı var. Mavi-Yedi fenomeni!
Belki de, “ Dur kardeşim! Ben mavi ya da yedi rakamını aklımın ucundan bile geçirmedim.” diyorsundur. Tabii ki herkes aynı bu şekilde düşünmüyor. Ancak orana döktüğümüz zaman bu cevabı verenlerin sayısı, bir hayli baskın. Örneğin, fenomeni tanımlamak için yapılan ilk çalışmada, 1971 yılında ABD’de, insanların yüzde 40’ı mavi, yüzde 30’y da rakamalar arasından 7’yi seçti. Yine benzer sonuçlarla Kenya ve Avusturalya’da ki çalışmalarda da karşılaşıldı.
Peki, elde ettiğimiz veriler böyle, ama neden böyle?
Araştırmacı Prof. Miho Saito, Japon öğrenciler üzerinde ki kendi çalışmasında da aynı verilere rastlanmıştı. Öğrencilerinin, renk konusunda %37’lik bir oranla baskın olarak mavi rengi seçtiğini ve yine, %22’lik bir oranla baskın olarak “yedi” rakamını seçtiklerini rapor etmişti.
Mavi özel olarak, herhangi bir kültürde tabulaşmış anlamlara sahip değil. Bu durumdan, belki de mavinin evrensel bir çekiciliğinin olduğunu düşünebiliriz. Denekler, renkler arasından genel olarak hoş ve parlak olarak kabul edilebilen renkleri seçtiler. Örneğin, “kırmızı” da parlak ve güzel olduğu gerekçesiyle favori renklerdendi. Bunların yanında “beyaz” da oldukça sık seçilmiş, seçmenlerin ise beyazı; saf, doğal ve parlak bir renk olarak gördükleri rapor edilmiş.
İnsanlara neden “yedi” rakamı seçtikleri sorulduğunda ise seçmenler, genel olarak yediyi şanslı bulduklarını veya mutluluğu temsil ettiğini düşündükleri rapor edilmiş. Ayrıca, tercih edilen rakamların geneline baktığımızda, yüzde 68’lik bir oranla, baskın olarak, tek sayı oldukları ortaya çıkmıştır. Tabii tercihler cinsiyetlere göre, değişkenlikler de gösterdi. “Bir” rakamını seçen erkeklerin, kadınlardan daha fazla olduğunu; bunun sebepleri olarak, erkeklerin 1 rakamını sadece ilk sayı olduğu veya üstün bulduklarından dolayı daha çok sevdikleri rapor edilmiş. Kadınlar ise “beş” rakamını, erkeklere göre daha fazla seçtiler. Bu durumun ise özel bir sebebi yokmuş. Her kadın “doğum günü rakamım” gibi pek çok farklı nedenler sundular.
Bu çalışmalarının ardından, Saito artık bu tercihlerin doğuştan mı yoksa kültürel şartlanmalardan mı kaynaklı olduğunu öğrenmek üzere yeni araştırmalar planlıyor. Bunun sebepleri ne olursa olsun, elimizde baskın bir oran var. Artık bir arkadaşınızla, onun favori renginin veya rakamının ne olduğunu bildiğinize dair bahse girebilirsiniz!
Çevirmen: Mustafa Kemal KARABULUT
Bunlar da ilginizi çekebilir
Bu Görselde Kaç Renk Var? İşte Twitter’ı İkiye Ayıran Görselin Arkasındaki Bilim
Önümüzdeki 100 Yıl İçerisinde Bilgisayarlar Nasıl Gelişecek?