Yaban mersini, Anavatanı Kuzey Yarımkürenin serin ve dağlık bölgelerinde yetişen, lezzetli bir meyvedir. Düşük kalorilidirler ve inanılmaz derecede sağlıklıdırlar. Potansiyel olarak kan şekeri seviyelerini düzenler ve kalp ve beyin sağlığına yardımcı olurlar. Genellikle süper gıda olarak pazarlanan yaban mersini, çeşitli vitaminler, faydalı bitki bileşikleri ve antioksidanların mükemmel bir kaynağıdır. Bu makale yaban mersini hakkında, beslenmeleri ve faydaları dahil olmak üzere gözden geçirmektedir.
Yaban Mersini Nedir? | Beslenme Bilgileri | Yaban Mersini Vitamin ve Mineralleri | Sağlığa faydaları | Yan Etkileri
Yaban Mersini Nedir?
Fundagiller aile üyesi olarak da bilinen yaban mersini, ayı üzümü ve çay üzümü ile yakından ilgilidir. Bunlar; küçük, etrafı zarla kaplı, yaklaşık 5-16 milimetre ve renkleri maviden mora kadar değişiklik gösterebilen meyvelerdir. Farklı türlerde yaban mersinleri mevcuttur. Bunlardan en yaygın iki çeşit mavi yaban mersinleri ve kırmızı yaban mersinleridir. Yaban mersinlerinin hoş ve lezzetli bir tadı vardır. Sıklıkla taze yenirler ama tercihen dondurulmuş ya da sulu da olabilirler. Ayrıca fırınlanmış olan çeşitli ürünlerin, reçeller ve jölelerin yanı sıra tatlandırıcılar için de kullanılabilirler.
Beslenme Bilgileri
Yaban mersini kalori ve yağ oranı düşük olmasına rağmen yeterli miktarda sağlıklı lif sağlar. 100 gram bir yaban mersininde 57 kalori, %84 su, 0.7 gram protein, 14.5 gram karbonhidrat, 10 gram şeker, 2.4 gram lif, 0.3 gram yağ bulunur.
Karbonhidratlar
Yaban mersinleri ağırlıklı olarak %14 karbonhidrattan %84 sudan ve az bir miktarda protein ve yağdan oluşur. Karbonhidratların çoğu glikoz ve früktoz gibi basit şekerlerden gelir. Ayrıca biraz da lif içerirler. Bu meyveler, belirli gıdaların kan şekeri seviyelerini ne kadar sürede olduğunu ölçen glisemik indekse (6.53 puana) sahiptir. Bu puan nispeten düşük olduğundan, yaban mersininin kan şekerinde büyük sıçramalara neden olmadığı ve diyabetli kişiler için güvenli olduğu kabul edilmelidir. Diyet lifi ise sağlıklı bir diyetin önemli kısımlarından olup çeşitli hastalıklara karşı koruyucu etkilere sahiptir. Bir kase yapan mersini 3.6 gram lif sağlar. Aslında bu meyvelerdeki karbonhidrat içeriğinin yaklaşık % 16’sı lif olarak geliyor.
Yaban Mersini Vitamin ve Mineralleri
C vitamini, k1 vitamini ve manganez gibi çeşitli mineral ve vitamin içerir.
K1 Vitamini = Filokinon olarak da bilinen bu besin çoğunlukla kan pıhtılaşmasına karışır. Ancak aynı zamanda kemik sağlında faydası da olabilir.
C Vitamini = Askorbik asit olarak da bilinen c vitamini, cilt sağlığı ve bağışıklık fonksiyonu için önemli olan bir antioksidandır.
Manganez = Bu temek mineral, normal amino asit, protein, lipit ve karbonhidrat metabolizması için gereklidir .
Ayrıca yaban mersinleri az bir miktarda E vitamini, B vitamini ve bakır içerir.
Antosiyaninler = Bunlar yaban mersinlerine renk verir ve insanların kalk hastalıkları riskini azaltabilir.
Kersetin = Bu proteinin yüksek oranda alımı, düşük kan basıncı ve kalp rahatsızlığı riskinin azalmasıyla bağlantılıdır.
Mirisetin = Bu proteinin kanser ve diyabeti önleme gibi bir kaç faydası da olabilir.
Antosiyaninler
Antosiyaninler yaban mersinlerindeki ana bileşenlerdir. Yaban mersinlerinin çoğu yararlı etkisinden sorumlu olduğuna inanılan flavoroid adlı büyük bir polifenol ailesidir. Yaban mersinlerinde malvidin ve delphinidin ile birlikte 15’ten fazla farklı antosiyanin tespit edilmiştir. Bu antosiyaninler, meyvelerin kabukları üzerinde yoğunlaşmış görünürler. Bu yüzden bu katman yaban mersinlerinin en besleyici yeridir.
Sağlığa faydaları
Yaban mersinlerinin kalp, beyin ve kan şekeri için bir çok yararı vardır.
Kalp Sağlığı
Kalp hastalığı yaygın olarak dünyaki ölümlerinin ana sebebidir. Yaban mersinleri ile ilgili çalışmalar, kalp sağlığına yararlı olduğu yönündedir. Bazı araştırmalar yaban mersinlerinin bazı türlerinin kalp hastalıkları için önemli bir risk faktörü olan yüksek kan basıncına sahip kişiler için ciddi sağlık avantajları olabileceğini gösteriyor. Bu meyveler kalp hastalığı sürecinde kolesterol ve LCD’nin oksitlenmesini de engelleyebilir. 93.600 hemşirede yapılan gözlemsel bir çalışmada, yüksek bir antosiyanin girişinin kalp krizi riskinin %32 daha düşük olduğu ortaya çıkmıştır.
Beyin sağlığı
65 yaşından daha büyük olan insanların sayısı dünya genelinde artıyor. Bu yüzden yaşa bağlı durumlar ve hastalıklar olacaktır. İlginç bir şekilde; flavonoid açısından zengin olan yiyeceklerin yüksek alımı, örneğin yaban mersini gibi, daha iyi beyin fonksiyonları ile ilişkilendirilebilir.
Yaban mersini yemek yaşlanma sürecinde önemli bir rol oynayan oksidatif stresi önler. Bu yaban mersinleri ayrıca direkt olarak beyin fonksiyonlarını geliştirebilir. 12 haftalık bir çalışmada; günlük olarak yaban mersini suyu içmek 9 yaşından büyük gençlerde erken hafıza kaybında hafızayı geliştirdi. Başka 6 yıllık bir çalışmada yaşlı yetişkinlerde yaban mersinleri ve çileğin beyin yaşlanmasında 2 ve yarım yıl gecikmesinin bağlantılı olduğu bulunmuştur.
Kan şekeri
Tip 2 diyabetin yaygınlığı dünya genelinde sürekli artıyor. Diyabetli hastalar kan şekerindeki ani değişikliklere hassaslardır. Karbonhidrat bakımından zengin yiyecekler yerken dikkatli olmak zorundalardır. Yaban mersinleri ortalama bir şeker miktarı içerir-fincan başına 15 gram. Ancak kan şekeri seviyesinde kötü bir etkileri yoktur. Bu da yüksek biyoaktif yapıları nedeniyle olabilir.
Test tüpü deneyleri yaban mersinlerinin içindeki antioksidanların kan şekeri kontrolünde faydalı etkileri olduğunu öne sürer. İnsan çalışmaları da umut verici sonuçlar göstermektedir. 6 haftalık bir çalışmada, iki tane günlük yaban mersini smoothienin diyabet gelişiminde büyük riskte olan obez insanlardaki insülin gelişimi hassasiyetine yardım ettiği bulunmuştur. Yaban mersinleri ayrıca yüksek karbonhidratlı bir öğünden sonra direkt olarak kan şekeri yükselişini belirli sindirim enzimleri ve kan şekeri artmalarını engelleyerek kan şekeri seviyesini etkileyebilir.
Yan Etkileri
Ideal ölçüde yenildiği zaman, bireysel olarak bilinen herhangi bir yan etkisi yoktur. Yaban mersinlerine alerjileri olanlar vardır ama bu çok nadirdir.
Özetleyecek olursak,
Yaban mersini hoş ve lezzetli bir meyvedir. Onlar vitamin k1’in, vitamin c’nin manganezin ve diğer çeşitli faydalı bitkilerin bileşiklerinin örneğin antioksidanların iyi bir kaynağıdır. Düzenli olarak yaban mersini yemek kalp hastalıklarını önler, beyin sağlığını geliştirir ve ortalama kan şekeri seviyesine yardım eder.
Aslıhan BULDUK
Bunlar da ilginizi çekebilir
Sağlık Nedir, Sağlıklı Olmak Ne Demektir?
Bilime Göre, Daha Etkili Yağ Yakmanızı Sağlayacak 5 Yiyecek!
