İnternette viral olmak bir lütuf ya da Ianet olabilir, bazen de her ikisi olabilir. Bilimsel araştırma platformu Prolific’in başına gelen de tam olarak buydu. Bir gencin TikTok videosu milyonlara adını yaydı, bu genellikle güzel bir sonuçtur ve ankete katılım sağlayacak insanlara ulaşmak adına iyi bir yoldur. Ancak daha sonra hiç beklenmedik sonuçlarla uğraşmak zorunda kaldılar: Binlerce bilimsel araştırma k∈sintiye uğradı.
Tarihleri 23 Temmuz’a geri saralım. Florida lise mezunu Sarah Franklin, TikTok’ta Prolific .co gibi sitelerde anketlere katılarak nasıl para kazanacağınızı anlatan bir video yayınladı.
Prolific, özellikle iyi bilinmese de, şirketlerin ve bilim insanlarının insanların düşünme ve hareket etme, kısaca davranış bilimi biçimlerini inceleme şeklini değiştiren küçük bir çevrimiçi araçlar koleksiyonunun p∂rç∂sıdır.
Video geniş çapta paylaşıldı ve o kadar çok insan dahil oldu ki, Prolific Reddit’te viral şöhretleri tarafından da yayınladı. Ancak, İngiliz atasözünün dediği gibi “Dūşūşten önce gurur gelir”. Prolific ekibi, sayıları artmış olsa bile, genç bir TikTokker izleyicisinin genel olarak ABD nüfusunu temsil etmeyebileceğini düşünmemişti; bu, yanıtlar için çok çeşitli deneklere dayanan anketler için hayati bir şey.
Şirketten elde edilen veriler, 24 Temmuz’dan önce katılımcıların erkek – kadın oranı (sırasıyla AMAB ve AFAB) ve y∂ş aralığı olarak aşağı yukarı eşit sayılarda olduğunu gösteriyor. Videonun viral hale gelmesinden sonraki günlerde, kafası karışmış bilim insanları, ankete katılanların yüzde 90’ının ortalama y∂şι 21 olan kadın olduğunu keşfetti.
Neyse ki bοzυIma kalıcı değil. Her şeyden önce, TikTok sonrası veriler yavaş yavaş azalıyor gibi görünüyor, ancak AFAB katılımcılarının yüzdesi hala yüzde 60’tan fazla seviyede. The Verge’e (The Verge, Amerika’da bulunan teknoloji ve medya haberleri ağı.) göre, yeni katılımcıların ani akını nedeniyle 4.600 çalışma kesintiye uğradı.
Prolific, bazıları veriler üzerinde çalışmanın yollarını bulan ve c¡ns¡yet¡ ayrı ayrı analiz eden anket oluşturuculara çeşitli düzeltmeler ve hatta bazı durumlarda ek ücret teklif etti. Prolific ayrıca araştırmacıların, katılımcıları “Katılımcı Katılım Tarihi”ne göre seçmesine ve temsili örnek eleme aracını ücretsiz olarak kullanmasına izin verdi.
Prolific destek lideri Nick Charalambides bir blog yazısında, “Prolific hakkında harika araştırmalar yapmanız için sizi güçlendirmeye adadık ve veri kalitesi bizim önceliğimizdir.
“Yukarıdaki önlemlerin yanı sıra, belirli demografik veriler arasında çalışmalarınızı kolayca dengelemenizi sağlamak için daha güçlü kontrollere sahip olana kadar, kayıtlarda benzer artışları önlemek için Prolific’teki katılımcı havuzunu daha yakından izleyeceğiz.” dedi.
Video Kaynak Linki İçin Buraya Tıklayın.
Muhammed Ragıb ÇALIK
