Parçacık hızlandırıcılar, yüklü parçacıkları inanılmaz hızlarda, genellikle diğer parçacıklarla çarpışmak için iten makinelerdir. Yüksek hızlı parçacıklar, öğrenme süreci çok zorlu olan bir konudur. 13 Temmuz 1978’de parçacık fizikçisi Anatoli Bugorski, Sovyetler Birliği’nin en büyük parçacık hızlandırıcısı olan U-70 senkrotronda çalışıyordu.
Onun haberi olmadan, birkaç güvenlik mekanizması da başarısız olmuştu. Yani görevine iyice bakmak için eğildiğinde, kafasının arkasından ışık hızına yakın bir proton ışını fırlamıştı.
Işık hızında seyreden bir parçacık yüzünüze değmesini istemeyeceğiniz bir hıza sahiptir. İlk başta hiç acı hissetmedi. “Bin Güneşten daha parlak” bir ışık ve durumun ciddiyetini gördüğü için ne olduğunu biliyordu. Bu noktada, kimseye söylemedi. Sadece eve gitmeden önce günlük işini tamamladı. ve kaçınılmaz olanın olmasını bekledi.
5 gr (500 rad) radyasyon emmek genellikle ölume yol açar.
Henüz bilmese de, 2.000-3.000 arası griyle (200.000-300.000 rad) tarafından vurulmuştu. Gece olunca yüzü tanınmayacak kadar şişmeye başlamıştı, ertesi sabah doktora gitti.
Doktor onu Moskava da bir hastaneye yönlendirdi. Hastane Bugorski’yi kurtarma amacıyla değil olacakları izlemek amacıyla hastanede tuttu.
Sonraki birkaç gün, cildinin giriş ve çıkış yaralarının etrafından sıyrıldığını gördü ve derisinin, kafatasının ve beyninin yanık olduğu bir yol açıldı. İşin ilginç yanı Bugorski hemen hayatını kaybetmedi.
Sonraki yıllarda beyin dokusu yanmaya devam etti ve yüzü, işitme duyusunun da kaybolduğu sol tarafı felç oldu. Daha da tuhafı ise başının sağ tarafı yaşı ilerledikçe yaşlanma belirtileri gösterirken sol tarafı göstermedi.
Önümüzde ki birkaç on yıl boyunca nöbetler geçirsede, işine ve eğitimine devam etti. Fizik alanında çalışmalar yaptı ve doktorasını tamamladı. Parçacık hızlandırıcı ışınlarına maruz kalan insanlara göre çok şanslıydı. Işık dar alanda beynin bir bölümüne büyük bir hasar vermişti.
Ama Bugorski’ nin beyni bu alan işlevini yitirdikten sonra da belirli bir kapasitede çalışmaya devam ediyordu. En azından yaşamsal faaliyetlerine ve işine devam edebiliyordu.
Kazadan sonraki on yıl boyunca, Sovyetler Birliği’nin kötü şöhretli gizliliği göz önüne alındığında, bunu kimseye anlatamadı.
Bununla birlikte, SSCB yıkıldıktan sonra da yaşamaya devam etmişti. Aslında başına bir parçacık hızlandırıcı ışını giren bir adam olarak, bu ilginç hikayesini tüm bilim dünyasına anlatabilmek için hayatta kalmaya devam etmiştir. Bugorski yaşamına halen devam etmektedir.
Oğuzhan Saçkıran
Bunlar da ilginizi çekebilir
Araştırmacılar Maddenin Yeni Bir Halini Keşfetti: Sıvı Cam
1970’lerde 4 Yıl Süren İnanılmaz Bir Olay: Büyük Şempanze Savaşı
